Dlaczego multiwitaminy należy suplementować codziennie?
Owoce, warzywa i inne produkty spożywcze mogą być doskonałym źródłem witamin. Jest jednak pewien haczyk: witaminy łatwo ulegają rozkładowi w obecności ciepła, powietrza lub tlenu. Oznacza to, że mogą ulec dezaktywacji podczas gotowania, przechowywania lub kontaktu z powietrzem.
To jeden z powodów, dla których suplementacja pełną gamą witamin jest tak ważna dla ogólnego stanu zdrowia.
Jak działa multiwitamina?
Możesz się zastanawiać: „Co w ogóle da mi multiwitamina?”. Świetne pytanie! Porozmawiajmy o trzech najważniejszych korzyściach płynących ze stosowania multiwitamin.
1.Multiwitaminy uzupełniają dietę o składniki odżywcze których w niej brakuje
Samo dostarczenie wszystkiego, czego potrzebujesz tylko z diety, może okazać się całkiem trudne. Niestety, jakość żywności nie jest już taka jak kiedyś. Jednym z powodów jest degradacja gleby. Zły stan gleby to gorsze plony i dlatego większość owoców i warzyw dostępnych obecnie na rynku nie oferuje tak dobrych wartości odżywczych, jak owoce i warzywa sprzed dekad.
Pomimo, że nie dysponujemy wehikułem czasu, który zabrałby nas z powrotem do czasów, gdy gleba była żyźniejsza a plony zdrowsze, to na szczęście dzisiejsze multiwitaminy mogą pomóc dostarczyć organizmowi to, czego potrzebuje.
2. Dobra multiwitamina może wspomagać zdrowie i prawidłowe funkcje mózgu
Badania sugerują, że multiwitaminy mogą wspomagać zdrowie mózgu w miarę starzenia się. Dotyczy to nie tylko sprawności myślenia, ale także ogólnego, dobrego samopoczucia.
To całkowicie logiczne, biorąc pod uwagę silny związek między tym, co jesz, a tym, jak się czujesz. To, czym karmisz swój organizm, ma ogromne znaczenie. A jeśli to co dostarczasz z diety nie wystarczy, to multiwitamina może zniwelować niedobory.
3. Multiwitamina może pomóc zachować zdrowie oczu
Badania wciąż trwają, ale jak dotąd sugerują, że multiwitamina może pomóc w utrzymaniu zdrowych oczu w miarę starzenia się. Dzieje się tak, ponieważ wysokiej jakości multiwitamina powinna zawierać luteinę i zeaksantynę, dwa składniki odżywcze, które wspomagają prawidłowe widzenie.
Czy multiwitaminy działają?
Krótka odpowiedź brzmi: tak. Jak wiadomo, to, co dostarczasz swojemu organizmowi, ma znaczenie, a suplementy nie są wyjątkiem. Oto kilka kwestii, które warto wziąć pod uwagę przed wyborem multiwitaminy:
- W jakich ilościach występują poszczególne składniki? Czy to wystarczająco dużo? Za dużo?
- Skąd pochodzą składniki? Czy marka jest transparentna w kwestii procesu produkcyjnego? Powinieneś mieć możliwość uzyskania Certyfikatu Analizy dla każdej witaminy lub suplementu.
- Czy zawiera dodatki, takie jak substancje słodzące lub konserwanty? Czy jest bez GMO i bezglutenowy?
Pamiętaj, że nie wszystkie multiwitaminy są sobie równe. Dlatego dołożenie należytej staranności i nauczenie się profesjonalnego czytania etykiet, przyniesie Ci korzyści.
Niebezpieczeństwa niedoborów
Witaminy i minerały są kofaktorami enzymów w całym organizmie. Enzymy te są niezbędne do naprawy DNA, zapobiegania uszkodzeniom oksydacyjnym, utrzymania zdrowia układu sercowo-naczyniowego i pełnienia wielu funkcji niezbędnych dla zdrowego i długiego życia.[6,7]
Nawet 70% Amerykanów cierpi na niedobór jednego lub kilku niezbędnych składników odżywczych. Niedostateczne spożycie tych niezbędnych składników odżywczych może zwiększać ryzyko chorób związanych z wiekiem i przedwczesnego starzenia się.[6]
Na przykład, ciągła produkcja komórkowego DNA i RNA wymaga obecności niektórych witamin z grupy B, które pełnią funkcję kluczowych koenzymów.[8]
Wyższe dawki
Wiele preparatów multiwitaminowych zawiera minimalną dawkę niezbędną do zapobiegania chorobom takim jak szkorbut i osteomalacja.
Większe ilości niektórych składników odżywczych są często potrzebne do zachowania zdrowia i długowieczności.
Nieodpowiednie dawki mogą być szczególnie problematyczne dla osób starszych, które mają większe trudności z wchłanianiem składników odżywczych.[5]
Coraz więcej osób decyduje się na preparaty multiwitaminowe, które dostarczają witamin, minerałów i ekstraktów roślinnych w wyższych dawkach i w bardziej biodostępnych formach.
Najlepsze formy składników odżywczych
Kwas foliowy jest niezbędnym kofaktorem dla wielu reakcji enzymatycznych, do których należy metabolizm homocysteiny, czynnika ryzyka chorób naczyniowych.[9,10] Zanim jednak kwas foliowy zacznie działać, musi zostać przekształcony w swoją aktywną postać, L-metylofolian (5-MTHF).
Osoby starsze mają trudności z przekształcaniem kwasu foliowego do biologicznie aktywnej formy 5-MTHF. Jest to wyjaśnieniem dlaczego poziom homocysteiny często gwałtownie wzrasta właśnie u osób starszych.[11,12]
Multiwitamina powinna zawierać kwas foliowy w jego biodostępnej postaci, 5-MTHF. Oznacza to, że jest on już aktywny i może być łatwo wchłaniany, i natychmiast wykorzystywany przez tkanki.
Wysokiej jakości preparat multiwitaminowy powinien zawierać także korzystne składniki odżywcze, których zazwyczaj nie ma w powszechnie dostępnych preparatach, takie jak:
- Minerał bor,
- Antyoksydacyjny kwas alfa-liponowy,
- Ekstrakty roślinne, takie jak karotenoid likopen, oraz
- Mix tokoferoli (naturalne formy witaminy E, z których każda zapewnia inne korzyści).
Kluczowe składniki odżywcze
Oto kilka składników odżywczych, na które osoby dorosłe powinny zwrócić uwagę przy wyborze multiwitamin.
Cynk
Suplementacja cynku wspomaga zdrowy układ odpornościowy, a także obronę przed stanami zapalnymi i wolnymi rodnikami.[13,14]
Witamina C
Witamina C stymuluje produkcję i funkcjonowanie komórek układu odpornościowego.[15,16] Witamina C jest również niezbędna do tworzenia kolagenu - tkanki łącznej występującej w zdrowych ścianach tętnic, skórze, kościach i zębach.[15,17]
Selen
Selen wspomaga prawidłowe reakcje zapalne i odpornościowe oraz zdrowie układu sercowo-naczyniowego, tarczycy i mózgu.[18-21] To właśnie tarczyca jest narządem o największej zawartości selenu w przeliczeniu na gram tkanki.[19] Selen występuje w różnych formach: drożdży bogatych w selen, jako selenocyty (Se-metylo-L-selenocysteinie) i selenit sodu. Każda z nich ma inne korzystne właściwości.
Witamina D
Witamina D wspomaga funkcjonowanie układu odpornościowego, a także prawidłowy podział komórek, funkcje poznawcze i zdrowie kości.[22-24] Minimalne dawki, które niektórzy uważają za „wystarczające”, to 2000 IU dziennie, przyjmowane z posiłkiem zawierającym tłuszcz. Wiele osób przyjmuje dodatkowo 1000–5000 IU witaminy D3 dziennie, aby osiągnąć jej optymalny poziom we krwi.
Witamina A
Witamina A wspomaga zdrowie oczu, produkcję hormonów tarczycy, zdrową skórę i błony śluzowe, wzrost kości, zębów i tkanek miękkich oraz funkcje odpornościowe. Witaminę A najlepiej pozyskiwać z dwóch niezależnych źródeł: kwasu tłuszczowego - octanu retinylu, oraz pigmentu - beta-karotenu.[25,26]
Kwercetyna
Kwercetyna hamuje uwalnianie substancji prozapalnych.[27,28] Wspomaga również zdrowie i funkcjonowanie komórek oraz może wspomagać układ sercowo-naczyniowy poprzez ochronę zdrowia i funkcjonowania komórek wyściełających wnętrze naczyń krwionośnych.[29]
Witaminy z grupy B
Witaminy z grupy B pomagają rozkładać składniki odżywcze, których komórki organizmu potrzebują do wykonywania codziennych funkcji. Witaminy te współdziałają ze sobą, dlatego dobry preparat multiwitaminowy powinien zawierać łatwo metabolizowane formy ryboflawiny, witaminy B12, witaminy B6, kwasu foliowego i innych.
Molibden
Minerał ten jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania wielu enzymów, w tym do usuwania alkoholu i metabolizowania siarki.[31] Większość preparatów multiwitaminowych nie zawiera jednak wystarczającej ilości molibdenu.
Mix tokoferoli
Cztery formy tokoferoli witaminy E: alfa, beta, delta i gamma działają synergistycznie. Na przykład, połączenie alfa i gamma tokoferoli jest skuteczniejsze w redukcji przewlekłego stanu zapalnego i stresu oksydacyjnego, niż przyjmowanie każdego z nich osobno.[32] Wszystkie cztery formy należy przyjmować codziennie. Tokoferole te są dostępne wyłącznie w formułach zawierających naturalną witaminę E, która jest droższa niż syntetyczna witamina E stosowana w wielu komercyjnych formułach.
Kwas alfa-liponowy
Ten naturalny związek pomaga regenerować właściwości witaminy C i glutationu, które "wymiatają" wolne rodniki.[33-35] Większość multiwitamin nie zawiera kwasu alfa-liponowego.
Opracowana naukowo formuła multiwitaminowa zawiera witaminy, minerały i ekstrakty roślinne w dawkach i formach, które mają pomóc zoptymalizować ich korzyści dla zdrowia i długowieczności.
Ta lista nie jest kompletna, ale niech będzie wskazówką od czego zacząć poszukiwania idealnego preparatu multiwitaminowego.
Najlepszy preparat multiwitaminowy dla kobiet i mężczyzn
Ponieważ multiwitaminy pomagają uzupełnić powszechne niedobory żywieniowe, wiele z nich (jeśli nie większość) może być przyjmowanych zarówno przez mężczyzn, jak i kobiety.
Nie oznacza to jednak, że mężczyźni i kobiety nie mają specyficznych potrzeb zdrowotnych, związanych z płcią – a zapotrzebowanie na suplementy będzie się różnić. Na przykład niektóre suplementy dla kobiet uwzględniają zdrowie piersi; można również kupić samodzielne suplementy, które wspomagają menopauzę i utrzymanie prawidłowego poziomu estrogenu.
Z drugiej strony, suplementy dla mężczyzn zawierają składniki korzystne dla zdrowia prostaty i analogicznie, istnieją suplementy wspomagające testosteron, które można przyjmować razem z multiwitaminą.
Kiedy należy przyjmować multiwitaminę?
Jeśli chodzi o to, kiedy przyjmować multiwitaminę, ile jej spożywać i z czym ją łączyć (np. z jedzeniem), wskazówki na etykiecie dają wszystkie odpowiedzi.
Mimo to, czas przyjmowania może mieć znaczenie. Należy pamiętać, że multiwitaminy zazwyczaj zawierają zarówno witaminy rozpuszczalne w wodzie, jak i w tłuszczach. Jeśli spożywasz je z posiłkiem, każdy spożywany tłuszcz pomoże w ich wchłanianiu. Picie wody również pomoże. Jednak witaminy rozpuszczalne w tłuszczach będą lepiej wchłaniane.
Jeśli przyjmiesz multiwitaminę na pusty żołądek, organizm będzie miał trudności z wchłanianiem witamin rozpuszczalnych w tłuszczach.
Najczęściej zadawane pytania dotyczące multiwitamin
Poniżej znajdziesz kilka najczęściej zadawanych pytań (oraz kilka mniej popularnych), dotyczących multiwitamin, oraz odpowiedzi od Michaela A. Smitha, dyrektora ds. edukacji w Life Extension.
Co dzieje się z Twoim organizmem, gdy zaczynasz przyjmować witaminy?
Choć doświadczenia każdej osoby są inne, ze względu na korzyści, jakie oferują poszczególne składniki odżywcze, możesz doświadczyć (między innymi):
- Zwiększonej energii
- Zdrowej reakcja na stres
- Wzmocnienia czujności i poprawę jasność umysłu
- Poprawę stanu włosów, skóry i paznokci
- Szybszej regeneracji mięśni pomiędzy sesjami na siłowni
Która witamina jest najważniejsza dla Twojego organizmu?
To trudne pytanie, ponieważ tak naprawdę nie ma jednej odpowiedzi. Twój organizm potrzebuje wielu witamin i minerałów, aby prawidłowo funkcjonować.
Mając to na uwadze, istnieją pewne składniki odżywcze, których organizm nie jest w stanie wytworzyć samodzielnie. Nazywa się je niezbędnymi składnikami odżywczymi. Na przykład, organizm nie jest w stanie wytworzyć witamin A i C. Dlatego trzeba je dostarczać wraz z pożywieniem lub suplementując.
Jod i magnez również trudno jest uzyskać w wystarczającej ilość z samego pożywienia. Prawdopodobnie oba te minerały znajdziesz w dobrej jakości multiwitaminach.
Czy należy przyjmować multiwitaminy w okresie postu przerywanego?
Oczywiście, że można. Warto jednak wziąć pod uwagę długość postu. Post przerywany może wpływać na wchłanianie niektórych składników odżywczych. Najlepiej będzie przyjmować multiwitaminę wraz z posiłkiem. Jeśli jednak nie masz pewności, zawsze warto skonsultować się z lekarzem.
Czy multiwitamina powoduje przyrost wagi?
Absolutnie nie. Samo przyjmowanie multiwitamin nie spowoduje przybierania na wadze. Nie będzie też miało żadnego bezpośredniego wpływu na wagę.
Jednak, przyjmowanie multiwitamin i dostarczanie organizmowi tego, czego potrzebuje, może wpłynąć na metabolizm. Witaminy mogą również odgrywać rolę we wspieraniu hormonów sytości, takich jak insulina i leptyna oraz kortyzol, wpływając tym samym na sygnały głodu.
Pamiętaj jednak, że jeśli chodzi o wagę, konieczne jest spojrzenie na nią z szerszej perspektywy. Spójrz na swój styl życia, odżywianie i aktywność fizyczną. To pomoże Ci lepiej zrozumieć swoją wagę.
Podsumowanie
Dieta Amerykanów to zwykle niewystarczająca ilość witamin i minerałów, aby móc wspierać zdrowie i długowieczność.
Większość osób dorosłych mogłaby skorzystać z dobrych multiwitamin. Szeroko reklamowane formuły komercyjne pomijają jednak kluczowe składniki odżywcze i mogą zawierać niewystarczające dawki albo też nie zawierają najlepiej przyswajalnych form niektórych składników odżywczych.
Czytelnicy tego artykułu od dawna mają jednak dostęp do mieszanki witamin, minerałów i ekstraktów roślinnych, która dostarcza najszerszą gamę prozdrowotnych składników odżywczych w optymalnych dawkach i formach.
Gotowy na kolejny krok w kierunku lepszego zdrowia? Life Extension oferuje Ci multiwitaminy w kapsułkach i tabletkach do przyjmowania jednej lub dwóch dziennie.
Materiał wykorzystany za zgodą Life Extension. Wszelkie prawa zastrzeżone.
- https://www.lifeextension.com/wellness/vitamins/why-multivitamins-every-day
- https://www.lifeextension.com/magazine/2022/6/multivitamin-formula
- Brazier, Yvette. "What are vitamins, and how do they work?" Medical News Today, December 2020, https://www.medicalnewstoday.com/articles/195878#what_are_vitamins
- Kyung Lee, Hye et al. “Effects of Multivitamin Supplements on Cognitive Function, Serum Homocysteine Level, and Depression of Korean Older Adults With Mild Cognitive Impairment in Care Facilities.” J Nurs Scholarsh., May 2016, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26878196/
- Macpherson, Helen et al. “Neurocognitive effects of multivitamin supplementation on the steady state visually evoked potential (SSVEP) measure of brain activity in elderly women.” Physiol Behav., October 2012, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22939764/
- Mayo Clinic Staff. “Vitamin A.” Mayo Clinic, November 2020, https://www.mayoclinic.org/drugs-supplements-vitamin-a/art-20365945
- Mayo Clinic Staff. “Folate (folic acid).” Mayo Clinic, February 2021, https://www.mayoclinic.org/drugs-supplements-folate/art-20364625
- Sathyanarayana, Rao, T.S. et al. “Understanding nutrition, depression and mental illnesses.” Indian J Psychiatry, April 2008, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/labs/pmc/articles/PMC2738337/
- Silver, W. L. et al. “The role of soil in the contribution of food and feed.” Philos Trans R Soc Lond B Bil Sci., September 2021, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/labs/pmc/articles/PMC8349637/
- Zhao, Li-Quan et al. “The effect of multivitamin/mineral supplements on age-related cataracts: a systematic review and meta-analysis.” Nutrients, February 2014, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24590236/
- “Biotin.” National Institutes of Health, https://ods.od.nih.gov/factsheets/Biotin-HealthProfessional/
- “Magnesium.” National Institutes of Health, https://ods.od.nih.gov/factsheets/Magnesium-HealthProfessional/
- “The Best Time to Take Vitamins.” Cleveland Clinic, April 2021, https://health.clevelandclinic.org/the-best-time-to-take-vitamins/
- “The Connection Between Diet And Mental Health.” The Center for Treatment of Anxiety and Mood Disorders, April 2020, https://centerforanxietydisorders.com/diet-and-mental-health/
- “Vitamin C.” National Institutes of Health, https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminC-HealthProfessional/
- “Vitamin D Deficiency.” Cleveland Clinic, October 2019, https://my.clevelandclinic.org/health/articles/15050-vitamin-d--vitamin-d-deficiency
- “Vitamins and Minerals for Older Adults.” National Institute on Aging, https://www.nia.nih.gov/health/vitamins-and-minerals-older-adults