Miażdżyca. Naturalne metody odwracania procesu miażdżycowego

Mimo usilnych starań kardiologów w regulowaniu poziomu cholesterolu i ciśnienia kwi u pacjentów, miliony Amerykanów wciąż cierpią na zawały serca i udary. Powodem tego mogą być źle zdefiniowane przez lekarzy kluczowe przyczyny chorób tętnic wieńcowych i miażdżycy — którymi są zaburzenia śródbłonka.

Zaburzenia funkcji śródbłonka są główną przyczyną miażdżycy naczyń krwionośnych — zatoru tętnic, który zwiększa ryzyko zawału serca, udaru i zastoinowej niewydolności serca. Na szczęście nigdy nie jest za późno, by zacząć zapobiegać tym schorzeniom krążeniowym i miażdżycy, często będącym częścią procesu starzenia się.

Liczne badania wykazały, że kilka odżywczych czynników takich jak: polifenole kakao, granat i bioprzyswajalna dysmutaza ponadtlenkowa (SOD), mogą radykalnie poprawić przepływ krwi w tętnicy, wspierając zdrowe funkcję śródbłonka oraz ochronić przed procesem uszkadzania tętnic w wyniku starzenia się, a tym samym zapobiegać schorzeniu jakim jest miażdżyca.

Miażdżyca a znaczenie zdrowego śródbłonka

Niewielu lekarzy dyskutuje o znaczeniu zdrowego śródbłonka ze swoimi pacjentami, cierpiącymi na choroby serca. Śródbłonek to cienka warstwa komórek, które wyścielają powierzchnie całego układu krążenia, obejmującego serce, naczynia krwionośne, układ limfatyczny i nawet najmniejsze naczynia włosowate. Co bardzo istotne dla zachowania dobrego stanu zdrowia, śródbłonek utrzymuje nieprzerwane krążenie dzięki umożliwieniu płynności przepływu krwi do każdej części organizmu i poprzez uczestniczenie w kontrolowaniu ciśnienia krwi. Jedną z jego najważniejszych funkcji jest uwalnianie tlenku azotu, który sygnalizuje otaczającym mięśniom gładkim tętnicy, aby się rozluźniły i rozszerzyły, co wspiera zdrowy przepływ krwi w całym organizmie.[1]

Szkodliwy stres oksydacyjny, taki jak ten, który pojawia się w nadciśnieniu, hipercholesterolemii, cukrzycy, przy paleniu papierosów i samym procesie starzenia się, dezaktywuje tlenek azotu, tym samym przyczyniając się do zaburzeń śródbłonka i w efekcie do pojawienia się miażdżycy.[2]

Uszkodzenia pojawiają się kiedy strukturalna integralność śródbłonka jest upośledzona i nie jest dłużej zdolna ochraniać ściany tętnic przed przenikaniem cholesterolu, trójglicerydów i lipoprotein niskiej gęstości (LDL). W ten sposób, zaburzenia śródbłonka są jednym z pierwszych kroków do powstania miażdżycy naczyń krwionośnych — gromadzeniu w tętnicy blaszek miażdżycowych, które podnoszą ryzyko zawału serca, udaru i zastoinowej niewydolności serca.[3]

Niestety, wraz z wiekiem, nasz organizm nieustannie zatraca optymalną funkcję śródbłonka. Pewne badanie naukowe opublikowane w czasopiśmie Gerontology, które zbadało zdrowych ludzi wykazało, że funkcje śródbłonka pogarszają się z wiekiem.[4] Bardziej niepokojące były wyniki innego badania, które ujawniło, że postęp zaburzeń śródbłonka może zacząć pojawiać się już we wczesnych latach młodości - u nastolatków.[5] Naukowcy wierzą, że śródbłonek ma “ogromny, jeszcze wyraźniejszy, niewykorzystany, diagnostyczny i terapeutyczny potencjał”[6] i dlatego lepsze poznanie zaburzeń funkcji śródbłonka może pomóc zapobiec lub opóźnić śmiertelne choroby sercowo-naczyniowe - w tym miażdżycę. Wraz z wyjaśnianiem przez naukowców licznych przyczyn chorób serca i miażdżycy naczyń krwionośnych, znaczenia utrzymywania zdrowego śródbłonka zyskuje na uznaniu.[7]

Na szczęście, naukowcy zidentyfikowali kilka innowacyjnych składników, które okazują się wspomagać zdrowie śródbłonka. Są nimi kakao, granat i bioprzyswajalna dysmutaza ponadtlenkowa (SOD) zwana GliSODin®. W badaniach opublikowanych w recenzowanych czasopismach, wykazano, że te substancje posiadają właściwości chroniące przed dysfunkcją śródbłonka oraz pomagają odwrócić proces tworzenia się blaszek w tętnicach, a więc odwrócić zmiany, które powoduje miażdżyca.

Kakao: naturalny przeciwutleniacz, który zachowuje zdrowie sercowo-naczyniowe

Na wieki przed przetworzeniem przez europejskich cukierników nasion kakaowca (Theobroma) w słodycze, które nazywamy “czekoladą”, kakao w swojej sproszkowanej formie było stosowane w Meksyku i pewnych częściach Ameryki Łacińskiej do celów medycznych. Nowe badania opublikowane w czasopismach medycznych odkryły, że może ono chronić serce, a nawet jest w stanie odwrócić skutki zaburzeń funkcji śródbłonka dzięki wspomaganiu rozszerzenia naczyń krwionośnych.[8]

Kakao zawiera wysoką koncentrację polifenoli, w szczególności klasę naturalnych związków organicznych zwanych flawonoidami. Naukowcy zidentyfikowali kilka flawanoli kakao, wliczając w to epikatechiny i katechiny, które mogą być korzystne dla zdrowia układu krwionośnego. Flawanole kakao poprawiają funkcję śródbłonka dzięki zwiększeniu bioaktywności tlenku azotu,[9] wspomaganiu przepływu krwi,[10] redukowaniu tendencji do formowania się skrzepów krwi,[11] regulowaniu wysokiego ciśnienia krwi,[12] i chronieniu LDL (lipoprotein niskiej gęstości) przed utlenianiem, co może zapobiec gromadzeniu się blaszek miażdżycowych w ścianach tętnic i postępem miażdżycy.[13]

Badanie opublikowane w  Journal of the American College of Cardiology,[14] wykazało, że stosowanie przez pacjentów z cukrzycą kakao bogatego w flawanole, poprawiło ich funkcje naczyniowe. W wydaniach towarzyszących wynikom testów, inny zespół naukowców zauważył, że badania dostarczają “wyraźnych dowodów na to, że flawanole kakao mają pozytywny wpływ na zdrowie tętnic.”[15]

Naukowcy z Department of Nutrition, University of California-Davis również wykazali, że kakao ma korzystny wpływ na zdrowie sercowo-naczyniowe. Badanie z 2006 roku opublikowane w Journal of Cardiovascular Pharmacology odkryło, że “konsumowanie kakao i opartych na nim produktów, bogatych w flawanole może poprawić funkcje śródbłonka zarówno u tych zdrowych jak i chorych osób.” Spożywanie kakao przez sześć tygodni zwiększyło przepływ krwi w tętnicy ramiennej (po przekrwieniu) do 76% w porównaniu z wartościami kontrolnymi. Co więcej, konsumpcja kakao zmniejsza poziomy markerów krwi związanych ze stopniowym formowaniem się uszkodzeń miażdżycowych, chroniąc przed akumulacją niebezpiecznych blaszek.[16]

Istotne badania z Archives of Biochemistry and Biophysics odkryły prawdopodobny, biochemiczny mechanizm, poprzez który kakao może wspomagać utrzymywanie zdrowego układu naczyniowego. Za pomocą badania przeprowadzonego metodą podwójnej ślepej próby, analizującej skuteczność wariantów terapii,  naukowcy odkryli, że u dorosłych osób, które spożywały kakao wykazano zmniejszoną aktywność arginazy enzymatycznej. Jak wykazano, hamowanie arginazy poprawia zależne od śródbłonka rozszerzenie naczyń krwionośnych sprawiając, że arginina jest bardziej dostępna. To badanie sugeruje zatem, że kakao może wspomagać zdrowe rozszerzenie naczyń krwionośnych i wpływać na optymalne krążenie.[17]

Nowa próba kliniczna zbadała wpływ gorzkiej czekolady, zawierającej płynne kakao na funkcje śródbłonka i ciśnienie krwi u dorosłych osób z nadwagą. Jak się okazało, konsumpcja gorzkiej czekolady lub płynnego kakao poprawiła funkcje śródbłonka i zmniejszyła ciśnienie krwi. W porównaniu ze zwykłym, zawierającym cukier kakao, odmiana wolna od cukru znacznie poprawiła funkcje śródbłonka. To doprowadziło autorów badania do wniosku, że cukier może zmniejszać zdrowotne korzyści kakao w odniesieniu do funkcji śródbłonka i ciśnienia krwi.[18]

Odkrycia te, dostarczają potężnych dowodów wskazujących na rolę kakao w utrzymywaniu optymalnego zdrowia śródbłonka.

Granat - starożytny owoc, który może odwrócić proces miażdżycowy

Duże korzyści zdrowotne zapewnia układowi sercowo-naczyniowemu granat (Punica granatum) - egzotyczny owoc, którego smak i piękny rubinowy kolor nasion były szanowane już od starożytnych czasów. Ostatnio zaczęto powszechnie doceniać jego właściwości.

Badania wykazały, że granat ma potężne własności przeciwutleniające, które chronią serce oraz naczynia krwionośne.[19] Sok z tego owocu posiada zdolności przeciwmiażdżycowe, spowalniające rozwój blaszek w tętnicach.[20] Najbardziej obiecujące wyniki badania wykazują, że poprawia niedokrwienie wywołane przez stres u pacjentów, którzy chorowali już na choroby sercowo-naczyniowe oraz miażdżycę naczyń krwionośnych.[21] Sok z granatu wykazuje nawet korzyści w redukcji skurczowego ciśnienia krwi.[22] Punikalaginy, taniny i antocyjanina to główne składniki tego owocu, które są odpowiedzialne za jego przeciwutleniające i sercowo-naczyniowe korzyści zdrowotne.

Jednym z kluczowych mechanizmów granatu, wspierającego zdrowie układu sercowo-naczyniowego jest zdolność do modulowania aktywności tlenku azotu. W komórkach śródbłonka, granat podnosi bioaktywność syntazy tlenku azotu, enzymu, który generuje tlenek azotu.[23] Zdolności przeciwutleniające granatu chronią również tlenek azotu przed utlenieniem, zapewniając w ten sposób jego dostępność dla istotnych, chroniących naczynia funkcji.[24]

W małym, kontrolowanym badaniu, opublikowanym w czasopiśmie Clinical Nutrition, wykazano, że po rocznej, codziennej suplementacji soku z granatu, 10 pacjentów z miażdżycą naczyń krwionośnych i zwężeniem tętnicy szyjnej (zwężeniem się głównych tętnic w szyi, które dostarczają krew do mózgu) było w stanie odwrócić efekty miażdżycy tętnicy szyjnej (mierzonej jako grubość błony środkowej i wewnętrznej [intima-media] tętnicy szyjnej). Jej grubość została zmniejszona aż o 30% u tych, którzy spożywali sok granatu codziennie, w grupie kontrolnej natomiast zaobserwowano wzrost o 9%. W pierwszej grupie badanych, całkowity poziom przeciwutleniaczy był zwiększony o 130%, a poziomy podstawowych stanów oksydacyjnych LDL (lipoprotein niskiej gęstości) w surowicy krwi i ich podatność na utlenianie były znacznie zredukowane o odpowiednio 90% i 59%. Skurczowe ciśnienie krwi zostało zmniejszone o 21% po jednym roku spożywania soku z granatu, ale po kolejnych dwóch latach nie uległo ono dalszej redukcji. Naukowcy wywnioskowali, że poprawa zdrowia sercowo-naczyniowego u pacjentów “może być związana z potężnymi właściwościami antyoksydacyjnymi polifenoli soku z granatu.”[25]

Badanie opublikowane w prestiżowym czasopiśmie American Journal of Cardiology również wykazały korzyści ze spożywania soku z granatu u osób, chorujących na miażdżycę naczyń krwionośnych. W badaniu ustalonym losowo, kontrolowanym za pomocą grupy placebo i przeprowadzonym metodą podwójnie ślepej próby, 45 pacjentów ze stabilną chorobą wieńcową serca, którzy cierpieli na niedokrwienie wywołane przez stres (zredukowane dostawy krwi do mięśnia sercowego, spowodowane przez miażdżycę tętnic wieńcowych) spożywało sok z granatu (ok 220 g/dzień) lub placebo każdego dnia. Badani byli poddani kilku kardiologicznym, diagnostycznym testom na początku i końcu próby. Po trzech miesiącach, mierzalny stopień niedokrwienia, wywołanego przez stres zmniejszył się w grupie spożywającej granat, ale wzrósł w grupie kontrolnej. Korzyści zaobserwowano bez wpływu na działanie lekarstw na serce, poziom cukru we krwi, hemoglobinę A1c lub wagę. Naukowcy wywnioskowali, że codzienna konsumpcja soku z granatu, może zmniejszyć wywołane przez stres niedokrwienie mięśnia sercowego u pacjentów z chorobą wieńcową serca.[26]

Badania te wykazuję, że granat oferuje istotne korzyści dla zdrowia sercowo-naczyniowego u pacjentów, którzy cierpią na miażdżycę naczyń krwionośnych i zaburzenia funkcji śródbłonka. Sugerują również, że owoc ten może analogicznie wpływać na układ sercowo-naczyniowy u zdrowych osób.

SOD - naturalny przeciwutleniacz organizmu

Jeden z najważniejszych enzymów w organizmie, dysmutaza ponadtlenkowa (SOD) został zidentyfikowany przez naukowców dopiero 40 lat temu.[27] SOD jest głównym przeciwutleniającym enzymem, który jest pierwszym krokiem na drodze obrony przed stresem oksydacyjnym. Jako naturalny antyoksydant i czynnik przeciwzapalny, utrzymuje zdrowie komórkowe dzięki aktywowaniu naprawy komórkowej. Przede wszystkim, odgrywa decydującą rolę w ochronie tkanek przed uszkodzeniami spowodowanymi przez stres oksydacyjny, dzięki usuwaniu lub neutralizowaniu rodnika ponadtlenkowego, który jest związany z wieloma stanami chorobowymi, wliczając w to choroby zapalne, sercowo-naczyniowe, zwyrodnienia układu nerwowego oraz nowotwór.[28]

Badanie opublikowane w czasopiśmie Circulation w 2002 roku wykazało, że u pacjentów z przewlekłą niewydolnością serca, aktywność SOD (dysmutazy ponadtlenkowej) związana ze śródbłonkiem znacznie została zmniejszona. Zredukowane poziomy SOD łączyły się z podwyższonym naczyniowym stresem oksydacyjnym, który przyczynia się do zaburzeń funkcji śródbłonka w przewlekłej niewydolności serca i zwiększa ryzyko powstawania zmian, które powoduje miażdżyca.[29]

SOD posiada również istotne właściwości przeciwdziałające procesowi starzenia się. Badane myszy z niedoborem pewnego rodzaju SOD (dysmutazy ponadtlenkowej) umierają w wyniku stresu oksydacyjnego w przeciągu kilku dni od urodzenia [30] a te wyhodowane bez drugiego typu SOD są wysoko podatne na problemy związane z wiekiem, takimi jak katarakta.[31] Niestety, poziomy SOD zmniejszają się wraz z wiekiem — redukując naszą obronę przed wolnymi rodnikami dokładnie w czasie gdy ich aktywność jest w organizmie zwiększona.[32]

Dlatego też naukowcy szukają sposobów na zwiększenie poziomu SOD (dysmutazy ponadtlenkowej) w organizmie, by był on w stanie odnosić korzyści z tego ważnego przeciwutleniacza.[33] Badacze odkryli, że duże koncentracje SOD naturalnie występują w pewnym rodzaju melona. Suplementacja ekstraktu z melona jednak, nie przyniosła oczekiwanych rezultatów (nie podniosła poziomu SOD w organizmie), ponieważ kwasy i enzymy w układzie trawiennym rozłożyły SOD zanim został on przyswojony przez organizm. Po wielu próbach, naukowcy połączyli SOD z białkiem gliadyny z wyciągu pszenicy, by stworzyć skuteczny, doustny system dawkowania w formie produktu o nazwie GliSODin®, który jest zdolny do zwiększania w organizmie poziomów SOD. Ta nowa, bioprzyswajalna forma SOD przechodzi przez żołądek do jelit (gdzie jest zaabsorbowana do krwiobiegu) nieuszkodzona.

Badania kliniczne potwierdziły zdolności GliSODin® do zapewniania przeciwutleniającej ochrony w organizmie. W pewnej próbie, naukowcy przez 28 dni karmili zwierzęta standaryzowaną SOD (dysmutazę ponadtlenkowę) z melona lub połączeniem standaryzowanego ekstraktu z SOD melona z gliadyną (GliSODin®). Dwie grupy były oceniane na podstawie różnych biomarkerów stresu oksydacyjnego. U zwierząt, które spożywały GliSODin® wykazano znaczne zwiększenie krążeniowej aktywności enzymu przeciwutleniającego, skorelowanego z podniesioną odpornością krwinek czerwonych na wywołaną przez stres oksydacyjny hemolizę (rozpad). Natomiast u zwierząt karmionych samym SOD z melona nie wykazano żadnych zmian w poziomie przeciwutleniającej ochrony.[34]

Inne badanie dobitnie wykazało właściwości GliSODin® chroniącego układ sercowo-naczyniowy. Grupa lekarzy z Paryża podawała GliSODin® osobom w wieku 30-60 lat, będącym w grupie ryzyka wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, opartych na czynniku genetycznym, chemii krwi, ciśnieniu krwi, indeksu masy ciała (BMI) i historii palenia papierosów.

Co ciekawe, naukowcy odkryli, że dwa lata suplementacji GliSODin® efektywnie odwróciło nagromadzenie blaszek miażdżycowych w tętnicy szyjnej, co wykazano dzięki pomiarom grubości błony środkowej i wewnętrznej (intima media) tętnicy szyjnej za pomocą ultradźwięków. Suplementacja GliSODin® zwiększyła również zdolności przeciwutleniające u badanych.[35]

Wszystkie te odkrycia sugerują, że GliSODin® może zaoferować praktyczną strategię dla utrzymywania prawidłowych poziomów ochronnej SOD (dysmutazy ponadtlenkowej), które mogą pomóc zapobiec, a nawet odwrócić zaburzenia funkcji śródbłonka oraz miażdżycę naczyń krwionośnych, które pojawiają się wraz z upływem lat.

Podsumowanie

Zachowanie optymalnej funkcji śródbłonka jest istotne dla utrzymania płynności przepływu krwi przez tętnice oraz zapobiegania akumulacji płytek miażdżycowych, które mogą przyczynić się do zawałów serca, udarów i innych chorób sercowo-naczyniowych. Jak wykazano, potężne, naturalne źródła przeciwutleniające, takie jak kakao i granat wspomagają zdrowie sercowo-naczyniowe. W pewnym badaniu odkryto, że granat i kakao ograniczają lub odwracają miażdżycę naczyń krwionośnych, obniżają wysokie ciśnienie krwi i poprawiają funkcje śródbłonka u osób z najpoważniejszymi problemami związanymi z tętnicami, wliczając w to choroby serca i cukrzycę. Naukowcy wciąż prowadzą badania nad dysmutazą ponadtlenkową, naturalnym, potężnym antyoksydantem organizmu. Wraz z pojawieniem się bioprzyswajalnego suplementu pod nazwą GliSODin®, naturalnie uzupełniającego zmniejszające się poziomy SOD w organizmie, mamy zatem kolejną, skuteczną strategię przeciwdziałającą procesowi starzenia się, utrzymującą zdrowe funkcję śródbłonka i wspomagającą zapobieganie lub odwracanie procesów miażdżycowych.

Materiał wykorzystany za zgodą Life Extension. Wszelkie prawa zastrzeżone.