Miłorząb japoński. Przeciwstarzeniowe właściwości miłorzębu japońskiego

Przegląd dostępnej literatury naukowej może sugerować, że miłorząb japoński (ginkgo biloba) jest nadzwyczajnym, naturalnym produktem — prawdziwą fontanną młodości. Nie tylko poprawia pamięć i pomaga ulżyć objawom choroby Alzheimera, ale dowody wskazują, że ma wpływ również  na lepsze zdrowie psychiczne u zdrowych, starszych osób. Stosuje się go w leczeniu różnych schorzeń jak np. retinopatia cukrzycowa, chromanie przestankowe, zaburzenia erekcji, wrzody i artretyzm. Leczenie lub zapobieganie każdego z tych problemów zdrowotnych jest istotne dla prawidłowego starzenia się. Miłorząb, który ma długą tradycję stosowania, może pomóc ludziom żyć długo i zdrowo.

Nasiona miłorzębu stosowane były w celach leczniczych przez tysiące lat, a same liście przez ponad 500 lat. Nasiona drzewa ginkgo, tradycyjnie były używane w leczeniu astmy, kaszlu, wrażliwego pęcherza, do walki z nowotworem i we wspomaganiu trawienia. Podczas gdy pierwotnie liście miłorzębu były stosowane w miejscowym leczeniu skóry, własności ich wyciągu stosowane doustnie czynią z ginkgo jeden z najlepiej sprzedających się ziołowych suplementów diety.[1]

Chociaż miłorząb może rosnąć na twoim podwórku, wyciąg z jego liści musi zostać farmakologicznie standaryzowany, by dostarczyć jak największych korzyści.[2] Ponieważ herbata na bazie miłorzębu nie zawiera dostatecznie dużo aktywnych składników, ginkgo jest jedynym ziołem, które nie może zostać przygotowane jako domowe remedium. Preparaty z miłorzębu są standaryzowane na obecność aktywnych składników - ginkgo glikozydów flawonowych i laktonów terpenowych.

Obszerne badania botaniczne

Miłorząb jest jedną z najlepiej zbadanych klinicznie roślin, poddawaną testom ponad 120 razy. Większość prób badała wpływ

ginkgo na osłabione funkcje poznawcze starszych ludzi. Przeważnie wyniki potwierdzały korzyści stosowania ekstraktu, niektóre odkrycia były jednak sprzeczne.[3]

Kilka czynników może wyjaśnić te pozornie przeciwstawne i wykluczające się rezultaty. Po pierwsze, aby zaobserwować pozytywne efekty, może być wymagany dłuższy czas leczenia.[4] Wiele badań analizowało ginkgo po tygodniu jego stosowania. Aby przeciwdziałać efektom starzenia się mózgu, potrzeba jednak więcej czasu. Po drugie, łatwiej jest zaobserwować poprawę funkcji umysłowych u pacjentów z osłabionymi funkcjami poznawczymi, niż u zdrowych osób,[5] ponieważ zmiana u nich nie jest tak dramatyczna.

Miłorząb japoński - mechanizmy działania wspierające skuteczność

Molekularne mechanizmy ekstraktu ginkgo decydują o jego klinicznej skuteczności. Zawarte w nim laktony terpenowe są potężnymi inhibitorami czynników aktywujących płytki krwi. [6] To hamowanie zmniejsza agregację płytek krwi, poprawiając w ten sposób krążenie, które zwiększa dostawę tlenu i glukozy do komórek ciała.

Ekstrakt z miłorzębu zawiera również glikozydy flawonowe, które są potężnymi przeciwutleniaczami.[7] Flawonoidy mogą również zmienić uwalnianie i absorpcję neuroprzekaźników mózgowych.[8] Wyciąg pobudza śródbłonkowy czynnik rozszerzający naczynia, który zwiększa przepustowość naczyń krwionośnych, poprawiając krążenie.[9] Ginkgo hamuje również peroksydacje lipidów, produkujących wolne rodniki.[10] Posiada on również wiele innych, znanych mechanizmów działania, które naukowcy wciąż badają.

Poprawa funkcji kognitywnych u zdrowych osób

Pewien poziom osłabienia funkcji poznawczych jest uznawany za normalną część procesu starzenia się. U niektórych osób mogą one jednak prowadzić do trudności w wykonywaniu codziennych czynności, takich jak problemy z koncentracją podczas rozmowy, czy pamiętaniu o obecności na recitalu wnuka. Mogą spowodować dostrzegalne zmniejszenie jakości życia ludzi i wpływać na ich nastrój. Opublikowane badania sugerują, że wyciąg z ginkgo jest w stanie zneutralizować te efekty.

Badania opublikowane w 2003 roku pozwoliły wywnioskować, że ekstrakt z miłorzębu japońskiego poprawia ogólne zdrowie umysłowe jak i jakość życia starszych osób ze zdrowymi funkcjami kognitywnymi.[11] W ustalonym losowo, przeprowadzonym metodą podwójnie ślepej próby, kontrolowanym za pomocą grupy placebo badaniu nad wpływem miłorzębu na funkcje psychiczne, wzięło udział 66 zdrowych osób w wieku 50-65 lat. Uczestnicy przyjmowali 240 mg wyciągu lub placebo codziennie przez cztery tygodnie. W punkcie odniesienia (przed rozpoczęciem leczenia), cechy między uczestnikami w grupie placebo a tymi, stosującymi suplementację były podobne. W porównaniu z grupą kontrolną, osoby, które stosowały wyciąg z miłorzębu zaobserwowały u siebie znaczną poprawę zdrowia umysłowego oraz w jakości życia. Badani ci, wypadali znacznie lepiej w teście na szybkość reakcji i ocenie nastroju, co dostarcza kolejnych dowodów na skuteczność wyciągu z miłorzębu.[12]

Inne badanie opublikowane w 2004 roku odkryło, że zdrowe, starsze osoby, które przyjmowały ginkgo, doświadczyły poprawy w codziennym funkcjonowaniu, nastroju i przytomności umysłu, a efekty były coraz lepsze wraz z dłuższym stosowaniem wyciągu.[13] 1 570 mężczyzn i kobiet w przeciętnym wieku 65 lat uczestniczyło w badaniu grup równoległych. Część pacjentów przyjmowała 120 mg ekstraktu z ginkgo codziennie przez 4, 6 lub 10 miesięcy. Miały one wyższy wskaźnik umiejętności w radzeniu sobie z czynnościami życia codziennego, nastroju i przytomności umysłu, w porównaniu z nie leczonymi osobami. Codzienna aktywność odnosi się do robienia dwóch rzeczy równocześnie, np. wykonywania domowych obowiązków, koncentracji podczas rozmowy, pamiętania ważnych dat i stosowania się do instrukcji. Czynnik nastroju obejmował wskaźnik niepokoju, depresji, energii, senności, smutku i szczęścia. Czynnik przytomności umysłu sprawdzał natomiast czy badani byli czujni, niezdarni, mieli zawroty głowy, byli zrelaksowani albo zmęczeni. Stopień poprawy bezpośrednio związany był z czasem trwania leczenia. Uczestnicy biorący wyciąg z ginkgo najdłużej dobrze oceniali poprawę w wykonywaniu czynności codziennego życia, nastroju i przytomności umysłu.

Poprawa krążenia i łagodzenie objawów retinopatii u cukrzyków

Cukrzyca typu 2, znana również jako "dorosły początek" cukrzycy lub insulinoniezależna cukrzyca, może spowodować zaburzenia krążenia obwodowego  oraz retinopatię lub uszkodzenia siatkówki oka, prowadząc w końcu do ślepoty. Te problemy zdrowotne pojawiają się ponieważ cukrzyca typu 2 zwiększa lepkość krwi (grubość), agregację oraz sztywność krwinek czerwonych, zmniejsza odkształcalność białych i czerwonych krwinek (krwinki muszą ulegać zniekształceniu i nie mogą być sztywne, by móc dopasować się do małych naczyń) i powoduje lipidową peroksydację błon komórek krwi.[14] Dane na temat mechanizmu działania ekstraktu z miłorzębu wskazują, że może on być pomocny u pacjentów z cukrzycą typu 2.

W 2004 roku po raz pierwszy naukowcy zgłosili, że ekstrakt z miłorzębu poprawia problem deformacji i przepływu krwinek u pacjentów z cukrzycą.[15] W badaniu uczestniczyło 25 osób w wieku 54-64 lat, cierpiących na cukrzycę typu 2 oraz retinopatię. Badani przyjmowali 240 mg wyciągu codziennie przez trzy miesiące. Ekstrakt z miłorzębu zmniejszył sztywność czerwonych krwinek i lepkość krwi, zwiększył ich odkształcalność i zredukował lipidową peroksydację błon komórek krwi.

Ekstrakt z miłorzębu zwiększył również prędkość przepływu krwi w siatkówkowych naczyniach włoskowatych (małe naczynia w oku). Ponadto, badani doświadczyli zwiększenia transportu tlenu we krwi, bardzo istotnego dla zdrowia komórkowego. Wszystkie te poprawy mogłyby zmniejszyć zaburzenia krążenia obwodowego i retinopatię u pacjentów z cukrzycą typu 2.[16] Wyciąg z miłorzębu może w ten sposób pomóc zapobiegać początkowi retinopatii cukrzycowej. Jest to szczególnie ważne, ponieważ procesy chorobowe tego schorzenia rozpoczynają się zanim pacjenci zauważą zmiany w widzeniu.

Leczenie choroby Alzheimera

Demencja charakteryzuje się osłabioną pamięcią, występowaniem problemów z rozumowaniem, wysławianiem się, brakiem rozsądku i abstrakcyjnego myślenia, jak i również przez zmiany osobowości i zmniejszoną zdolność do wykonywania czynności życia codziennego. Najpowszechniejszą przyczyną demencji jest choroba Alzheimera, zaburzenie pracy mózgu, które pojawia się w późniejszych latach życia i może dotknąć 50% osób, będących powyżej 85. roku życia. Przyczyna choroby Alzheimera pozostaje tajemnicą, chociaż wydaje się wiązać z nieprawidłowym rozkładem acetylocholiny, ważnego neuroprzekaźnika w mózgu. Z tego powodu, w leczeniu Alzheimera stosuje się leki inhibitory cholinoesterazy, które zapobiegają rozkładowi acetylocholiny.[17]

Nowa metaanaliza — metoda statystyczna łącząca wyniki wielu badań w próbie wygenerowania dokładniejszych i rzetelniejszych wniosków — porównała działanie ekstraktu z miłorzębu japońskiego i inhibitorów cholinoesterazy w leczeniu choroby Alzheimera.[18] Naukowcy wykazali, że wyciąg z ginkgo jest atrakcyjną opcją leczenia pacjentów, którzy nie tolerują leków farmakologicznych lub nie mogą ich stosować z powodu złych doświadczeń i podatności na występowanie napadów, wrzodów lub bradykardii (wolna częstość akcji serca). Jak wykazano, ekstrakt z miłorzębu był dobrze tolerowany w 33 badaniach klinicznych, które zostały przeprowadzone na potrzeby metaanalizy.[19]

Łagodzenie objawów chromania przestankowego

Chromanie przestankowe jest stanem chorobowym polegającym na występowaniu bólu mięśni lub dyskomfortu, pojawiającego się podczas wysiłku i ustępującego po odpoczynku. Nawet niewinny spacer po pokoju może być bolesny. Ten stan chorobowy spowodowany jest przez nieodpowiednie dostarczanie krwi do mięśni, wynikającego z metabolicznego zapotrzebowania. Choroba tętnic obwodowych wywołana przez miażdżycę jest najpopularniejszą przyczyną chromania przestankowego kończyn. W przybliżeniu 30% ludzi, będących powyżej 70. roku życia choruje na to schorzenie, a około 4 miliony spośród nich (w Ameryce) cierpi również na objawy chromania.[20]

Nowa metaanaliza zbadała wpływ wyciągu z miłorzębu na leczenie chromania przestankowego.[21] Naukowcy zanalizowali 9 ustalonych losowo, przeprowadzonych metodą podwójnie ślepej próby, kontrolowanych za pomocą grypy placebo badań nad wyciągiem z miłorzębu na pacjentach, cierpiących na chorobę zarostową tętnic obwodowych i chromania przestankowego. W 7 z 9 prób ekstrakt znacznie zwiększył odległość, którą pacjenci mogli pokonać, zanim pojawił się ból, w porównaniu z grupą placebo.[22] W 6 próbach, poprawa została potwierdzona klinicznie. Naukowcy wywnioskowali, że wyciąg z miłorzębu japońskiego może być skuteczną metodą leczenia chromania przestankowego.[23]

Leczenie zaburzeń erekcji

U mężczyzn pobudzenie seksualne w mózgu powoduje uwolnienie tlenku azotu do komórek członka. Tlenek azotu inicjuje łańcuch zdarzeń, w których mięśnie gładkie tętnic prącia rozluźniają się, aby krew dostała się do członka. Podniesiony poziom krwi, który chwilowo jest zatrzymany, powoduje erekcję. Zważywszy, że wymaga ona zarówno psychologicznej, nerwowej i naczyniowej odpowiedzi, nie jest zaskoczeniem, że zaburzenia erekcji wpływają na około 50% wszystkich mężczyzn w Ameryce, będących między 40. i 70. rokiem życia.[24]

Wyciąg z miłorzębu zwiększa dostępność tlenku azotu. Pozwala również rozluźnić naczynia mięśni gładkich.[25] Może w niewielkim stopniu wpłynąć na poprawę zaburzeń naczyniowych, pomagając w ten sposób mężczyznom na spontaniczne zbliżenie się do partnerki.[26] Badania przeprowadzone na University of California w San Francisco wykazały, że ekstrakt z ginkgo był w 76% efektywny w leczeniu męskich zaburzeń seksualnych, związanych ze stosowaniem antydepresantów.[27] W ten sposób, może być wartościowym narzędziem w leczeniu dysfunkcji erekcji, w szczególności tych związanych z lekami antydepresyjnymi.

Pomoc w leczeniu wrzodów żołądka

Wrzód jest uszkodzeniem lub ostrym ubytkiem wyściółki żołądka lub dwunastnicy (część jelita obok żołądka). Zwykle są leczone środkami farmakologicznymi, które zmniejszają stan kwasów żołądkowych lub antybiotykami, likwidującymi bakterie helicobacter pyloi, które posądza się o wywoływanie wrzodów. Niestety, niektóre z tych bakterii są odporne na działanie antybiotyków, a wiele wrzodów nie jest przez nie powodowana. Odkrycia sugerują, że stosowanie wyciągu z miłorzębu może być przydatną terapią w walce z tym problemem.

Badania przeprowadzone na zwierzętach wykazały, że ekstrakt z miłorzębu może pomóc chronić przed wrzodami żołądka oraz wspomagać naprawę owrzodzonych tkanek.[28] W pewnej próbie, przez 14 dni podawano szczurom z eksperymentalnie wywołanymi wrzodami dwunastnicy wyciąg z miłorzębu. Ekstrakt spowodował zwiększoną aktywność dysmutazy ponadtlenkowej (SOD). Można również uznać, że chroni on przed uszkodzeniami wolnych rodników, które są związane z  patogenezą owrzodzenia.[29] Ulepszył naprawę śluzówki poprzez zwiększanie formacji mikrokosmków na komórkach wrzodów. Ponadto, miłorząb zwiększył poziom prostaglandyn, które pomagają chronić wyściółkę żołądka i dwunastnicy.[30] Mimo nie potwierdzenia jeszcze jego działania na ludziach, te wstępne odkrycia są bardzo obiecujące.

Ulga dla cierpiących na artretyzm

Wstępne badania wykazały, że miłorząb może przynieść korzyść osobom dotkniętym artretyzmem. W próbie na modelu zwierzęcym, naukowcy odkryli, że właściwości przeciwzapalne ginkgo były tak efektywne jak niesteroidowe, przeciwzapalne leki (NSAID) Indocin ® i Celebrex ® i lepsze od Vioxx ®, popularnego środka przeciwbólowego, który został wycofany z rynku, z powodu zwiększania przez niego ryzyka ataku serca i udaru.[31] Ginkgo okazał się łagodzić ból. NSAID znane są z powodowania gastrojelitowego krwawienia. Ekstrakt z ginkgo natomiast zapobiega uszkodzeniom żołądka.

Przyjmowanie ginkgo z NSAID wywołało dodatkową reakcję sugerując, że może on zwiększyć skuteczność tych leków.

Podsumowanie

Szerokie spektrum działania farmakologicznego wyciągu z miłorzębu japońskiego sugeruje, że może on być wartościowym narzędziem w promowaniu długiego i zdrowego życia.

Na temat działania wyciągu z miłorzębu japońskiego istnieje wiele badań naukowych. Testy kliniczne wskazują, że ginkgo może poprawić zdrowie umysłowe i jakość życia zdrowych, starszych osób oraz może zapobiec retinopatii u pacjentów z cukrzycą typu 2. Dwie metaanalizy doprowadziły naukowców do konkluzji, że ekstrakt z ginkgo mogą być dobrą opcją leczenia osób chorujących na Alzheimera, którzy nie mogą stosować terapii inhibitorami cholinesterazy. Wyciąg może również złagodzić objawy chromania przestankowego. Ponowne zbadanie literatury i działalności farmakologicznej wykazało, że wyciąg z ginkgo może walczyć z zaburzeniami erekcji. Odkrycia  naukowe sugerują, że korzystnie wpływa na leczenie wrzodów, artretyzmu i wspomaga zdrowe krążenie. W końcu, jego mechanizm działania wskazuje, że może pomóc zachować funkcje umysłowe nawet jeszcze lepiej niż pierwotnie uważano.

Materiał wykorzystany za zgodą Life Extension. Wszelkie prawa zastrzeżone.