Nadciśnienie - naturalne sposoby w walce z ukrytym zabójcą

U ludzi mających ponad 55 lat istnieje ponad 90% ryzyko rozwoju wysokiego ciśnienia krwi.[1] Eksperci szacują, że ten „ukryty zabójca” odpowiada za 40,5 miliona wizyt u lekarza każdego roku.[2] Niestety, są one często zbyt późne.

Nieodpowiednia kontrola ciśnienia krwi powoli uszkadza nerki i układ naczyniowy, często doprowadzając do ataku serca, udaru czy niewydolności nerek.[3]

Każdego roku w wyniku nadciśnienia umiera dziesiątki tysięcy osób.[4] Jednak większości tych zgonów można by uniknąć – wcześnie podejmując działania naprawcze. Badania wykazały, że starzejący się ludzie, u których zaobserwowano choćby 5-punktowy spadek rozkurczowego ciśnienia krwi, mogą aż o 16% zmniejszyć ryzyko wystąpienia śmiertelnych komplikacji związanych z nadciśnieniem.[5]

Ten artykuł omawia odkrycia zespołu naukowców z Cambridge, ujawniających niedrogi i łatwo dostępny sposób lepszego zarządzania nadciśnieniem, przy zastosowaniu określonych substancji odżywczych.

Nadciśnienie - fascynujące odkrycia

Niedawne badania przeprowadzone przez naukowców z Cambridge Institut for Medical wykazały niebezpieczny związek między stresem oksydacyjnym a angiotensyną, hormonem, który często podnosi ciśnienie krwi do niebezpiecznych poziomów. Aiwu Zhou i inni badacze skupili się na procząsteczce angiotensyny, angiotensinogenie.[6] Używając rentgenografii strukturalnej o ultra wysokiej rozdzielczości, zespół Zhou zbadał podstawowe mechanizmy kierujące wysokim ciśnieniem.

W obecności stresu oksydacyjnego, cząsteczka angiotensinogenu zmienia swój kształt i zalewa układ angiotensyną![7] Doprowadziło to do odkrycia “utleniającego przełącznika” , który wpływa na stan ciśnienia krwi. Zespół Zhou zidentyfikował całkowicie nowe powiązanie między stresem oksydacyjnym i nadciśnieniem.

Jednak naukowcy od dawna zdawali sobie sprawę z faktu, że przeciwutleniacze zapewniają pewną ochronę przed nadciśnieniem. Dlatego praca Zhou wzbudza zainteresowanie substancjami odżywczymi, które walczą z oksydacją i trzymają nasze organizmy z dala od angiotensyny. Niedawne odkrycia wykazały, że niektóre związki przeciwutleniające mogą hamować sam enzym konwertujący angiotensynę (ACE), wpływają na efekt obniżania ciśnienia krwi. Zbadajmy zatem kilka naturalnych sposobów radzenia sobie z problemem, jakim jest nadciśnienie oraz ich promujące zdrowie mechanizmy działania.

Nadciśnienie a białko serwatkowe

Pochodzące z mleka, białka serwatkowe są przeciwutleniaczami, co może decydować o ich przeciwnadciśnieniowych właściowościach.[8] Wpływają również na rozluźnienie sie naczyń krwionośnych i redukują ich “sztywność”.[9] Profesor Zhou odkrył, że poziom antyoksydantów bezpośrednio wpływa na dostępność angiotensyny, co tłumaczy jak białko serwatkowe może walczyć z wysokim ciśnieniem krwi.[10] Badania przeprowadzone na ludziach wykazały, że u osób spożywających bogate w serwatkę lub wzbogacone o nią produkty mleczne, nastąpiła redukcja ciśnienia krwi, w przeciwieństwie do pacjentów stosujących placebo i suplementy kazeiny.[11]

W ostatnich latach naukowcy odkryli, że białka serwatkowe wykorzystują bezpośredni, hamujący wpływ na enzym konwertujący angiotensynę (ACE).[12] W ludzkim żołądku i jelicie, białko serwatkowe rozkłada się do bardzo specyficznych, krótkich łańcuchów aminokwasów (peptydów), co czyni z nich skuteczne inhibitory ACE.[13] Badania laboratoryjne stale ujawniają, że u zwierząt z nadciśnieniem, które spożywają pochodne białka serwatkowego występuje redukcja ciśnienia krwi.[14] Efekt ten przypisuje się co najmniej w części hamowaniu ACE.[15] Jest on znacznie mniej skuteczny w porównaniu z lekami na receptę, jednak u niektórych osób stosujących te środki farmaceutyczne pojawiają się efekty uboczne.[16] Pochodne białka serwatkowego mogą być natomiast stosowane przez długi okres czasu, nie powodując przy tym znacznych problemów zdrowotnych.[17] Niedawne próby sugerują, że te aktywne komponenty mleka hamują również uwalnianie innych, zwężających naczynia molekuł, takich jak endotelina-1, oferując kolejny sposób kontroli ciśnienia krwi - w tym nadciśnienie.[18]

Razem, wszystkie te odkrycia sugerują, że białka serwatkowe mogą zmniejszyć ryzyko chorób związanych z nadciśnieniem.[19] Przyjrzyjmy się zatem innym, naturalnym przeciwnadciśnieniowym substancjom odżywczym, które działając wraz z serwatką, wspomagają zdrowie sercowo-naczyniowe.

Nadciśnienie a wyciąg z pestek winogron i resweratrol

Winogrona zawierają wiele biologicznie aktywnych związków, w szczególności polifenoli, takich jak resweratrol i proantocyjanidyny, które wiążą się z poprawą czynników ryzyka sercowo-naczyniowego.[20]

Wyciąg z pestek winogron jest bogatym źródłem korzystnych związków chemicznych. Zawiera on przeciwutleniacze, które zmniejszają markery stresu oksydacyjnego, takie jak utlenione lipoproteiny o niskiej gęstości (LDL), które wiążą się z miażdżycą.[21] Te przeciwutleniające właściwości mogą bezpośrednio zapobiegać lub leczyć zwiększone ciśnienie krwi - co udowodniono w badaniach na zwierzętach.[22]

Wyciąg z pestek winogron działa na wiele innych sposobów by korzystnie wpływać na ciśnienie krwi. Zwalcza formację końcowych produktów zaawansowanej glikacji (AGE),[23] wczesny krok w produkcji zapalenia związanego z chorobami sercowo-naczyniowymi i nowotworem.[24] Oznacza to, że ekstrakty z pestek winogron mają potencjał nie tylko w zapobieganiu nadciśnienia, ale również w zwalczaniu kilku z jego szkodliwych efektów, takich jak uszkodzenia nerek.[25]

Wyciąg może chronić również mięsień sercowy. W badaniach nad atakiem serca, u zwierząt które otrzymały ekstrakt z pestek winogrona, tkanka sercowa lepiej dochodziła do zdrowia po zahamowaniu przepływu krwi (ischemii), w porównaniu z tkanką osobników nie otrzymujących suplemntację.[26]

Polifenole pestek winogron, jak wykazano na modelach zwierzęcych, zmniejszają również nadciśnienie sodozależne, co następnie może pomóc przywrócić ciśnienie krwi do prawidłowego poziomu.[27] Co więcej, u szczurów z nadciśnieniem wykazano rolę ekstraktu w poprawie funkcji kognitywnych.[28]

Wszystkie te mechanizmy przyczyniają się do poprawy kontroli ciśnienia krwi i skutkują klinicznie uzasadnionymi spadkami jego poziomu, obserwowanymi w badaniach przeprowadzonych na ludziach.[29] Niedawne odkrycia na temat resweratrolu, głównego składnika wyciągu, rzucają nowe światło na jego mechanizm i potencjał.

Resweratrol jest jedną z najbardziej fascynujących, biologicznie aktywnych molekuł znanych nauce. Wykazuje wiele korzystnych efektów, działając na kilka kluczowych metabolicznych czynników, pomagając promować długowieczność i zwalczać chroniczne choroby. Jako potężny przeciwutleniacz, resweratrol poprawił również aktywność regulującego kompleksu SIRT-1, który wiązał się z dłuższym życiem wielu eksperymentalnych modeli.[30] Hamuje również sygnalizujące molekuły w postaci komórek naczyń krwionośnych, które są związane z nadciśnieniem.[31] Polifenole poprawiają sposób w jaki śródbłonkowe komórki wyścielające naczynia reagują i odpowiadają na czynniki, które kontrolują ciśnienie krwi i nadciśnienie.[32]

Pierwsze badania sugerują, że resweratrol może posiadać hamujące ACE (enzym konwertujący angiotensynę) zdolności, zwiększając swój potencjał w utrzymywaniu zdrowego ciśnienia krwi.[33] Co więcej może znieść kilka z ubocznych efektów angiotensyny II, takich jak przerost naczyniowych komórek mięśnia gładkiego (hipertrofii).[34]

Przy użyciu modeli zwierzęcych, wykazano również, że resweratrol pomaga zapobiec hipertrofii mięśnia sercowego wywołanej przez wysokie ciśnienie krwi.[35] Chroniczna hipertrofia może prowadzić do zaburzeń i niewydolności serca.[36] Angiotensyna bierze udział w tym procesie, a resweratrol, działając na wiele sposobów, może go zablokować.[37]

Jak wykazano w badaniach zwierzęcych, resweratrol zmniejsza nadciśnienie płucne, podniesione ciśnienie w arteriach płuc, które dramatycznie osłabia jakość życia ludzi z chroniczną chorobą serca.[38]

Co musisz wiedzieć: nadciśnienie

Wysokie ciśnienie krwi zagraża milionom Amerykanów każdego roku, pomimo leków i rekomendacji o diecie i ćwiczeniach.
Od dawna wiadomo, że przeciwutleniacze poprzez różne mechanizmy zapewniają pewną ochronę przed nadciśnieniem.
W 2010 roku, przełomowe badania ujawniły, że stres oksydacyjny bezpośrednio podnosi produkcję silnego hormonu angiotensyny, zwiększającego ciśnienie krwi. Te odkrycia ujawniają nową, pilną potrzebę znalezienia terapii, które mogłyby przywrócić prawidłowe przeciwutleniające funkcje.
Substancje odżywcze, takie jak białko serwatkowe i peptydy, wyciąg z pestek winogrona oraz granatu posiadają lepsze właściwości przeciwnadciśnieniowe, co wykazano w badaniach przeprowadzonych zarówno na ludziach jak i zwierzętach.
Wszystkie trzy substancje przywracają funkcję przeciwutleniające i zwalczają efekty angiotensyny zarówno poprzez zmniejszanie produkcji jak i przez blokowanie jej szkodliwego wpływu na wrażliwe tkanki.

Granat

Jak wykazano w badaniach, granat korzystnie wpływa na zdrowie sercowo-naczyniowe i kontrolę ciśnienia krwi.[39] Jest bogatym źródłem skutecznych, naturalnych polifenoli.[40] Te cząsteczki przyczyniają się do redukcji komórkowego stresu oksydacyjnego i pomagają przywrócić naturalne przeciwutleniacze do efektywnych wartości. Łagodzenie skutków stresu oksydacyjnego w komórkach, szczególnie tych w układzie naczyniowym, daje obiecujące wyniki w walce z nadciśnieniem, ponieważ ogranicza produkcję angiotensyny.

Podobnie jak w przypadku białka serwatkowego i wyciągu z pestek winogron, ekstrakt z granatu również bezpośrednio hamuje aktywność enzymu konwertującego angiotensynę (ACE), pomagając w ten sposób obniżyć ciśnienie krwi.[41] Tak jak resweratrol, granat skutecznie blokuje kilka uszkodzeń wywołanych przez angiotensynę w tkankach wrażliwych na zmiany nadciśnieniowe.[42]

Suplementy granatu mogą również zwiększać poziom przeciwutleniających, ochronnych kompleksów zwanych paraoksonazą (PON).[43] PON jest głównym składnikiem lipoprotein o dużej gęstości (HDL). Powszechnie uważa się, że odpowiada on za liczne korzystne efekty wynikające z obecności HDL.[44]

Kolejną korzyścią wyciągu z granatu jest jego wpływ na funkcjonowanie ścian naczyń krwionośnych. Uszkodzenia oksydacyjne czynią naczynia wrażliwymi na zmiany w miejscach gdzie ciśnienie krwi jest wyraźnie zwiększone przez tzw. naprężenie ścinające. Sok z granatu łagodzi je dzięki poprawie aktywności śródbłonkowej, rozszerzającej naczynia syntazy tlenku azotu (eNOS).[45]

Kliniczne korzyści spożywania granatu leczącego choroby sercowo-naczyniowe i wpływającego ciśnienie krwi są niepodważalne. Przełomowe badania z 2004 roku z Izraela wykazały, że konsumpcja soku z granatu przez 3 lata zmniejszyła grubość ściany arterii szyjnej u pacjentów, którzy mieli zwężone tętnice.[46] Mózg jest zaopatrywana w krew głównie przez arterie szyjne. Pogrubienia się ich ścian jest zatem pierwszym etapem udarów. Samo w sobie jest bezpośrednim skutkiem chronicznej ekspozycji na podniesione ciśnienie krwi, jaki i nieprawidłowych profili lipidowych. U pacjentów uczestniczących w izraelskiej próbie do końca pierwszego roku, wykazano średnio 12% redukcję skurczowego poziomu ciśnienia krwi.

Kolejne badania przeprowadzone na ludziach ujawniły, że suplementacja granatu wywołała poprawę przepływu krwi do serca i mózgu u pacjentów z chorobami sercowo-naczyniowymi.[47] A ocena zależnej od przepływu rozszerzalności tętnicy ramiennej, miara zdolności naczyń do reagowania na zmiany ciśnienia, po konsumpcji soku z granatu była znacznie lepsza.[48]

Stres oksydacyjny, nadciśnienie i angiotensyna

W ciągu ostatniej dekady, naukowcy zaczęli zauważać istotną rolę stresu oksydacyjnego w pojawianiu się nadciśnienia.[49] W badaniach zwierzęcych wykazano, że stres oksydacyjny zwiększał ciśnienie krwi, jednak kiedy osłabiono jego oddziaływanie, ciśnienie normalizowało się.[50] Sednem sprawy jest brak równowagi między produkcją a usuwaniem reaktywnych form tlenu (ROS), które wywołują uszkodzenia tkanek bezpośrednio związanych z utrzymaniem ciśnienia.[51]

Nerki i naczynia krwionośne są dwoma zasadniczymi tkankami narażonymi na uszkodzenia ROS.[52] Są one ściśle związane z regulacją przepływu krwi i ciśnieniem oraz bogatymi źródłami ROS.[53] Uszkodzenia ROS zmniejszają zdolność naczyń krwionośnych do rozluźnienia się w przypadku zwiększonego przepływu, który podnosi ciśnienie krwi.[54] ROS wywołuje również reakcje zapalne w naczyniach, którym grozi podniesione ciśnienie.[55] Zmienia cechy sygnalizacyjne istotnych komórek śródbłonka, które wyścielają naczynia krwionośne i przekazują informacje o ciśnieniu do innych struktur w naczyniach.[56] W końcu, ROS zakłóca w mózgu sygnalizację centralnego układu nerwowego, dalej podnosząc ciśnienie krwi.[57]

Nerka jest głównym organem kontrolującym ciśnienie krwi, głównie dzięki sieci cząsteczek sygnalizujących zwanych układem renina-angiotensyna. Jest narządem w którym dochodzi do największych uszkodzeń.

Kiedy nerka „odczuwa” spadek przepływu krwi, wydziela enzym zwany reniną. Renina z kolei działa na cząsteczki zwane angiotensynogenami, które są produkowane w całym organizmie.[58] Renina odcina małą część cząsteczki angiotensynogenu, tworząc w ten sposób krótki łańcuch aminokwasu o nazwie angiotensyna I.[59] Inny enzym konwertujący angiotensynę (ACE) wykonuje końcowe cięcie, produkując aktywny peptyd hormonu angiotensyny II.[60] Angiotensyna II jest z kolei potężnym czynnikiem zwężającym naczynia krwionośne, wywołującym natychmiastowy wzrost ciśnienia krwi.[61]

Około 30 lat temu naukowcy rozwinęli skuteczną kategorię leków znanych jako inhibitory ACE. Te farmaceutyki zapobiegają końcowemu etapowi, w którym angiotensyna I jest konwertowana do aktywnej angiotensyny II.[62] Odpowiednio stosowane, mogą pomóc zmniejszyć ciśnienie krwi, ale i nieść konkretne ryzyko skutków ubocznych.[63]

Jednak większość inhibitorów ACE działa tylko na jednym poziomie, czyniąc je nieefektywnymi wobec stresu oksydacyjnego, który jest skutecznym bodźcem produkcji angiotensyny. W tym niekorzystnym cyklu, zwiększone ilości aktywnej angiotensyny dalej stymulują produkcję ROS (reaktywnych form tlenu).[64] To zmusiło naukowców do gorliwych poszukiwań alternatywnych sposobów na zmniejszenie wywołanych przez stres oksydacyjny efektów angiotensyny na naczynia krwionośne.

Rób wszystko by utrzymywać optymalne ciśnienie krwi przez 24 godziny na dobę Life Extension od dawna informowało, że optymalny wynik ciśnienia krwi przez okres 24 godzin dla większości ludzi powinien wynosić 115/75 mmHg, a nawet mniej.

Kiedy ciśnienie krwi jest stale powyżej tego poziomu lub kilka razy w ciągu dnia pojawiają się jego skoki, ryzyko choroby naczyniowej i uszkodzenia nerek wzrasta.

Często wśród starzejących się ludzi odnotowuje się podwyższony poziom ciśnienia krwi, co wymaga wielopoziomowego podejścia w leczeniu.

Okresowe monitorowanie ciśnienie krwi w gabinecie lekarskim może nie wykryć okresów w ciągu dnia kiedy ciśnienie może być poważnie podniesione, bądź kiedy działanie leku na nadciśnienie mija. Najlepszym rozwiązaniem jest domowe monitorowanie ciśnienia krwi za pomocą ciśnieniomierza.

Niektórzy ludzie wymagają stosowania leków zmniejszających ciśnienie krwi, aby osiągnąć optymalną kontrolę. Powszechny farmaceutyk zwany lozartan często przepisywany jest w początkowej dawce 50 mg na dzień. Nie zawsze jednak zapewnia on 24 godzinną kontrolę ciśnienia krwi, czasami niezbędne jest przyjmowanie go 2 razy na dzień (do 50 mg dwa razy dziennie).

Droższy lek o nazwie Benicar ® zapewniający lepszą 24-godzinną kontrolę ciśnienia krwi, zwykle przepisywany jest w początkowej dawce 20 mg razy na dzień.

Zaletą stosowania substancji odżywczych, które wspomagają utrzymywanie zdrowego poziomu ciśnienia krwi jest to, że mogą one zmniejszyć niezbędną dawkę leku na receptę. Zmiana stylu życia (redukcja spożywanych kalorii/sodu i większa aktywność fizyczna) również może zmniejszyć dawkę lub potrzebę przyjmowania przeciwnadciśniniowych leków na receptę.

Nie ma znaczenia jaka metodę wybierzesz, najważniejszym celem jest utrzymywanie ciśnienia krwi na poziomie nie większym niż 115/75 w spoczynku przez cały dzień. Za pomocą domowego urządzenia monitorującego ciśnienie krwi, możesz je kontrolować kilka razy na dzień aby upewnić się czy wybrany przez ciebie sposób osiąga zamierzone rezultaty.

Podsumowanie

Podniesione ciśnienie krwi (nadciśnienie) stale zagraża jakości i długości naszego życia. Od lat wiemy, że ludzie, którzy spożywają duże ilości przeciwutleniaczy zazwyczaj mają niższe ciśnienie krwi i rzadziej cierpią na choroby sercowo-naczyniowe. Dopiero od dekady zaczynamy rozumieć biochemiczną podbudowę tego kardioprotekcyjnego efektu. Teraz rozumiemy, że stres oksydacyjny wywołuje stany zapalne w naczyniach krwionośnych, które osłabiają ich zdolność do bezpiecznego regulowania ciśnienia krwi.

Dopiero w 2010 roku dowiedzieliśmy się, że wysoki stan stresu oksydacyjnego sprawia, że gwałtownie rośnie ilość hormonu angiotensyny w organizmie zwiększającego ciśnienie. Te odkrycia wywołały falę zainteresowania wśród naukowców starających się kontrolować ciśnienie krwi poprzez modyfikowanie stresu oksydacyjnego w organizmie. Na szczęście, dowody naukowe potwierdziły protekcyjny wpływ trzech substancji odżywczych. Białko serwatkowe, wyciąg z pestek winogronu i granatu działają poprzez przywracanie zdrowych poziomów przeciwutleniaczy. Zapobiegają one również aktywacji angiotensyny i jej niszczącego wpływu dzięki serii związanych ze sobą ale uzupełniających się mechanizmów. Stosowanie wszystkich trzech substancji odżywczych jednocześnie pomaga optymalizować zdrowie sercowo-naczyniowe.

Materiał wykorzystany za zgodą Life Extension. Wszelkie prawa zastrzeżone.

+ Lista źródeł naukowych

[1] Vasan RS. Residual lifetime risk for developing hypertension in middle aged women and men: the Framingham study. JAMA. 2002;287(8):1003-10.

[2] Vasan RS. Residual lifetime risk for developing hypertension in middle aged women and men: the Framingham study. JAMA. 2002;287(8):1003-10.

[3] Loizzo MR, Tundis R, Menichini F, Statti GA. Hypotensive natural products: current status. Mini Rev Med Chem. 2008 Jul;8(8):828-55.

Moore J. Hypertension: catching the silent killer. Nurse Pract. 2005 Oct;30(10):16-8, 23-4, 26-7 passim; quiz 36-7.

[4] Vasan RS. Residual lifetime risk for developing hypertension in middle aged women and men: the Framingham study. JAMA. 2002;287(8):1003-10.

[5] . FitzGerald RJ, Murray BA, Walsh DJ. Hypotensive peptides from milk proteins. J Nutr. 2004 Apr;134(4):980S-8S.

[6] Zhou A, Carrell RW, Murphy MP, et al. A redox switch in angiotensinogen modulates angiotensin release. Nature. 2010 Nov 4;468(7320):108-11.

[7] Zhou A, Carrell RW, Murphy MP, et al. A redox switch in angiotensinogen modulates angiotensin release. Nature. 2010 Nov 4;468(7320):108-11.

[8] Chitapanarux T, Tienboon P, Pojchamarnwiputh S, Leelarungrayub D. Open-labeled pilot study of cysteine-rich whey protein isolate supplementation for nonalcoholic steatohepatitis patients. J Gastroenterol Hepatol. 2009 Jun;24(6):1045-50.

Laviolette L, Lands LC, Dauletbaev N, et al. Combined effect of dietary supplementation with pressurized whey and exercise training in chronic obstructive pulmonary disease: a randomized, controlled, double-blind pilot study. J Med Food. 2010 Jun;13(3):589-98.

Marshall K. Therapeutic applications of whey protein. Altern Med Rev. 2004 Jun;9(2):136-56.

[9] Pal S, Ellis V. The chronic effects of whey proteins on blood pressure, vascular function, and inflammatory markers in overweight individuals. Obesity (Silver Spring). 2010 Jul;18(7):1354-9.

[10] Zhou A, Carrell RW, Murphy MP, et al. A redox switch in angiotensinogen modulates angiotensin release. Nature. 2010 Nov 4;468(7320):108-11.

[11] Pal S, Ellis V. The chronic effects of whey proteins on blood pressure, vascular function, and inflammatory markers in overweight individuals. Obesity (Silver Spring). 2010 Jul;18(7):1354-9.

Kawase M, Hashimoto H, Hosoda M, Morita H, Hosono A. Effect of administration of fermented milk containing whey protein concentrate to rats and healthy men on serum lipids and blood pressure. J Dairy Sci. 2000 Feb;83(2):255-63.

Pins JJ, Keenan JM. Effects of whey peptides on cardiovascular disease risk factors. J Clin Hypertens (Greenwich). 2006 Nov;8(11):775-82.

[12] Vermeirssen V, Van Camp J, Augustijns P, Verstraete W. Angiotensin-I converting enzyme (ACE) inhibitory peptides derived from pea and whey protein. Meded Rijksuniv Gent Fak Landbouwkd Toegep Biol Wet. 2002;67(4):27-30.

Manso MA, Lopez-Fandino R. Angiotensin I converting enzyme-inhibitory activity of bovine, ovine, and caprine kappa-casein macropeptides and their tryptic hydrolysates. J Food Prot. 2003 Sep;66(9):1686-92.

Vermeirssen V, Van Camp J, Devos L, Verstraete W. Release of angiotensin I converting enzyme (ACE) inhibitory activity during in vitro gastrointestinal digestion: from batch experiment to semicontinuous model. J Agric Food Chem. 2003 Sep 10;51(19):5680-7.

[13] Abubakar A, Saito T, Kitazawa H, Kawai Y, Itoh T. Structural analysis of new antihypertensive peptides derived from cheese whey protein by proteinase K digestion. J Dairy Sci. 1998 Dec;81(12):3131-8.

Pihlanto-Leppala A, Koskinen P, Piilola K, Tupasela T, Korhonen H. Angiotensin I-converting enzyme inhibitory properties of whey protein digests: concentration and characterization of active peptides. J Dairy Res. 2000 Feb;67(1):53-64.

Parrot S, Degraeve P, Curia C, Martial-Gros A. In vitro study on digestion of peptides in Emmental cheese: analytical evaluation and influence on angiotensin I converting enzyme inhibitory peptides. Nahrung. 2003 Apr;47(2):87-94.

Vermeirssen V, Van Camp J, Decroos K, Van Wijmelbeke L, Verstraete W. The impact of fermentation and in vitro digestion on the formation of angiotensin-I-converting enzyme inhibitory activity from pea and whey protein. J Dairy Sci. 2003 Feb;86(2):429-38.

Vermeirssen V, van der Bent A, Van Camp J, van Amerongen A, Verstraete W. A quantitative in silico analysis calculates the angiotensin I converting enzyme (ACE) inhibitory activity in pea and whey protein digests. Biochimie. 2004 Mar;86(3):231-9.

[14] Yamamoto N, Maeno M, Takano T. Purification and characterization of an antihypertensive peptide from a yogurt-like product fermented by Lactobacillus helveticus CPN4. J Dairy Sci. 1999 Jul;82(7):1388-93.

Costa EL, Almeida AR, Netto FM, Gontijo JA. Effect of intraperitoneally administered hydrolyzed whey protein on blood pressure and renal sodium handling in awake spontaneously hypertensive rats. Braz J Med Biol Res. 2005 Dec;38(12):1817-24.

[15] Costa EL, Almeida AR, Netto FM, Gontijo JA. Effect of intraperitoneally administered hydrolyzed whey protein on blood pressure and renal sodium handling in awake spontaneously hypertensive rats. Braz J Med Biol Res. 2005 Dec;38(12):1817-24.

[16] Yamamoto N, Maeno M, Takano T. Purification and characterization of an antihypertensive peptide from a yogurt-like product fermented by Lactobacillus helveticus CPN4. J Dairy Sci. 1999 Jul;82(7):1388-93.

[17] Pal S, Ellis V. The chronic effects of whey proteins on blood pressure, vascular function, and inflammatory markers in overweight individuals. Obesity (Silver Spring). 2010 Jul;18(7):1354-9.

[18] Maes W, Van Camp J, Vermeirssen V, et al. Influence of the lactokinin Ala-Leu-Pro-Met-His-Ile-Arg (ALPMHIR) on the release of endothelin-1 by endothelial cells. Regul Pept. 2004 Apr 15;118(1-2):105-9.

[19] FitzGerald RJ, Meisel H. Milk protein-derived peptide inhibitors of angiotensin-I-converting enzyme. Br J Nutr. 2000 Nov;84 Suppl 1:S33-7.

[20] Bertelli AA, Das DK. Grapes, wines, resveratrol, and heart health. J Cardiovasc Pharmacol. 2009 Dec;54(6):468-76.

[21] Sano A, Uchida R, Saito M, et al. Beneficial effects of grape seed extract on malondialdehyde-modified LDL. J Nutr Sci Vitaminol (Tokyo). 2007 Apr;53(2):174-82.

[22] Badavi M, Mehrgerdi FZ, Sarkaki A, Naseri MK, Dianat M. Effect of grape seed extract on lead induced hypertension and heart rate in rat. Pak J Biol Sci. 2008 Mar 15;11(6):882-7.

[23] Li X, Xiao Y, Gao H, et al. Grape seed proanthocyanidins ameliorate diabetic nephropathy via modulation of levels of AGE, RAGE and CTGF. Nephron Exp Nephrol. 2009;111(2):e31-41.

[24] Sick E, Brehin S, André P, et al. Advanced glycation end products (AGEs) activate mast cells. Br J Pharmacol. 2010 Sep;161(2):442-55.

[25] Li X, Xu L, Gao H, Li B, Cheng M. Effects of grape seed proanthocyanidins extracts on AGEs and expression of bone morphogenetic protein-7 in diabetic rats. J Nephrol. 2008 Sep-Oct;21(5):722-33.

[26] Pataki T, Bak I, Kovacs P, Bagchi D, Das DK, Tosaki A. Grape seed proanthocyanidins improved cardiac recovery during reperfusion after ischemia in isolated rat hearts. Am J Clin Nutr. 2002 May;75(5):894-9.

[27] Peng N, Clark JT, Prasain J, Kim H, White CR, Wyss JM. Antihypertensive and cognitive effects of grape polyphenols in estrogen-depleted, female, spontaneously hypertensive rats. Am J Physiol Regul Integr Comp Physiol. 2005 Sep;289(3):R771-5.

[28] Carlson S, Peng N, Prasain JK, Wyss JM. Effects of botanical dietary supplements on cardiovascular, cognitive, and metabolic function in males and females. Gend Med. 2008;5 Suppl A:S76-90.

[29] Sivaprakasapillai B, Edirisinghe I, Randolph J, Steinberg F, Kappagoda T. Effect of grape seed extract on blood pressure in subjects with the metabolic syndrome. Metabolism. 2009 Dec;58(12):1743-6.

[30] Soylemez S, Sepici A, Akar F. Resveratrol supplementation gender independently improves endothelial reactivity and suppresses superoxide production in healthy rats. Cardiovasc Drugs Ther. 2009 Dec;23(6):449-58.

Miyazaki R, Ichiki T, Hashimoto T, et al. SIRT1, a longevity gene, downregulates angiotensin II type 1 receptor expression in vascular smooth muscle cells. Arterioscler Thromb Vasc Biol. 2008 Jul;28(7):1263-9.

Biala A, Tauriainen E, Siltanen A, et al. Resveratrol induces mitochondrial biogenesis and ameliorates Ang II-induced cardiac remodeling in transgenic rats harboring human renin and angiotensinogen genes. Blood Press. 2010 Jun;19(3):196-205.

[31] Ruef J, Moser M, Kubler W, Bode C. Induction of endothelin-1 expression by oxidative stress in vascular smooth muscle cells. Cardiovasc Pathol. 2001 Nov-Dec;10(6):311-5.

[32] Soylemez S, Sepici A, Akar F. Resveratrol supplementation gender independently improves endothelial reactivity and suppresses superoxide production in healthy rats. Cardiovasc Drugs Ther. 2009 Dec;23(6):449-58.

[33] Melzig MF, Escher F. Induction of neutral endopeptidase and angiotensin-converting enzyme activity of SK-N-SH cells in vitro by quercetin and resveratrol. Pharmazie. 2002 Aug;57(8):556-8.

[34] Haider UG, Sorescu D, Griendling KK, Vollmar AM, Dirsch VM. Resveratrol suppresses angiotensin II-induced Akt/protein kinase B and p70 S6 kinase phosphorylation and subsequent hypertrophy in rat aortic smooth muscle cells. Mol Pharmacol. 2002 Oct;62(4):772-7.

Chao HH, Juan SH, Liu JC, et al. Resveratrol inhibits angiotensin II-induced endothelin-1 gene expression and subsequent proliferation in rat aortic smooth muscle cells. Eur J Pharmacol. 2005 May 16;515(1-3):1-9.

Haider UG, Roos TU, Kontaridis MI, et al. Resveratrol inhibits angiotensin II- and epidermal growth factor-mediated Akt activation: role of Gab1 and Shp2. Mol Pharmacol. 2005 Jul;68(1):41-8.

Inanaga K, Ichiki T, Matsuura H, et al. Resveratrol attenuates angiotensin II-induced interleukin-6 expression and perivascular fibrosis. Hypertens Res. 2009 Jun;32(6):466-71.

Behbahani J, Thandapilly SJ, Louis XL, et al. Resveratrol and Small Artery Compliance and Remodeling in the Spontaneously Hypertensive Rat. Am J Hypertens. 2010 Jul 29.

[35] Liu ZP, Song Y, Liu ZQ, Zhang XP. Preventive effect of trans-resveratrol on hypertension-induced cardiac hypertrophy in partially nephrectomized rats. Wei Sheng Yan Jiu. 2005 Nov;34(6):756-8.

Liu Z, Song Y, Zhang X, et al. Effects of trans-resveratrol on hypertension-induced cardiac hypertrophy using the partially nephrectomized rat model. Clin Exp Pharmacol Physiol. 2005 Dec;32(12):1049-54.

[36] Thandapilly SJ, Wojciechowski P, Behbahani J, et al. Resveratrol prevents the development of pathological cardiac hypertrophy and contractile dysfunction in the SHR without lowering blood pressure. Am J Hypertens. 2010 Feb;23(2):192-6.

[37] Liu Z, Song Y, Zhang X, et al. Effects of trans-resveratrol on hypertension-induced cardiac hypertrophy using the partially nephrectomized rat model. Clin Exp Pharmacol Physiol. 2005 Dec;32(12):1049-54.

Olson ER, Naugle JE, Zhang X, Bomser JA, Meszaros JG. Inhibition of cardiac fibroblast proliferation and myofibroblast differentiation by resveratrol. Am J Physiol Heart Circ Physiol. 2005 Mar;288(3):H1131-8.

Cheng TH, Liu JC, Lin H, et al. Inhibitory effect of resveratrol on angiotensin II-induced cardiomyocyte hypertrophy. Naunyn Schmiedebergs Arch Pharmacol. 2004 Feb;369(2):239-44.

[38] Csiszar A, Labinskyy N, Olson S, et al. Resveratrol prevents monocrotaline-induced pulmonary hypertension in rats. Hypertension. 2009 Sep;54(3):668-75.

[39] Jurenka JS. Therapeutic applications of pomegranate (Punica granatum L.): a review. Altern Med Rev. 2008 Jun;13(2):128-44.

[40] Basu A, Penugonda K. Pomegranate juice: a heart-healthy fruit juice. Nutr Rev. 2009 Jan;67(1):49-56.

[41] Aviram M, Dornfeld L. Pomegranate juice consumption inhibits serum angiotensin converting enzyme activity and reduces systolic blood pressure. Atherosclerosis. 2001 Sep;158(1):195-8.

[42] Mohan M, Waghulde H, Kasture S. Effect of pomegranate juice on Angiotensin II-induced hypertension in diabetic Wistar rats. Phytother Res. 2010 Jun;24 Suppl 2:S196-203.

[43] Rosenblat M, Draganov D, Watson CE, Bisgaier CL, La Du BN, Aviram M. Mouse macrophage paraoxonase 2 activity is increased whereas cellular paraoxonase 3 activity is decreased under oxidative stress. Arterioscler Thromb Vasc Biol. 2003 Mar 1;23(3):468-74.

[44] Rosenblat M, Draganov D, Watson CE, Bisgaier CL, La Du BN, Aviram M. Mouse macrophage paraoxonase 2 activity is increased whereas cellular paraoxonase 3 activity is decreased under oxidative stress. Arterioscler Thromb Vasc Biol. 2003 Mar 1;23(3):468-74.

Rosenblat M, Aviram M. Paraoxonases role in the prevention of cardiovascular diseases. Biofactors. 2009 Jan-Feb;35(1):98-104.

[45] de Nigris F, Balestrieri ML, Williams-Ignarro S, et al. The influence of pomegranate fruit extract in comparison to regular pomegranate juice and seed oil on nitric oxide and arterial function in obese Zucker rats. Nitric Oxide. 2007 Aug;17(1):50-4.

[46] Aviram M, Rosenblat M, Gaitini D, et al. Pomegranate juice consumption for 3 years by patients with carotid artery stenosis reduces common carotid intima-media thickness, blood pressure and LDL oxidation. Clin Nutr. 2004 Jun;23(3):423-33.

[47] Sumner MD, Elliott-Eller M, Weidner G, et al. Effects of pomegranate juice consumption on myocardial perfusion in patients with coronary heart disease. Am J Cardiol. 2005 Sep 15;96(6):810-4.

Ghosh D, Scheepens A. Vascular action of polyphenols. Mol Nutr Food Res. 2009 Mar;53(3):322-31

[48] Hashemi M, Kelishadi R, Hashemipour M, et al. Acute and long-term effects of grape and pomegranate juice consumption on vascular reactivity in paediatric metabolic syndrome. Cardiol Young. 2010 Feb;20(1):73-7.

[49] Harrison DG, Gongora MC. Oxidative stress and hypertension. Med Clin North Am. 2009 May;93(3):621-35.

[50] Wilcox CS. Oxidative stress and nitric oxide deficiency in the kidney: a critical link to hypertension? Am J Physiol Regul Integr Comp Physiol. 2005 Oct;289(4):R913-35.

[51] Hubel CA. Oxidative stress in the pathogenesis of preeclampsia. Proc Soc Exp Biol Med. 1999 Dec;222(3):222-35.

Touyz RM. Reactive oxygen species, vascular oxidative stress, and redox signaling in hypertension: what is the clinical significance? Hypertension. 2004 Sep;44(3):248-52.

Escobales N, Crespo MJ. Oxidative-nitrosative stress in hypertension. Curr Vasc Pharmacol. 2005 Jul;3(3):231-46.

[52] Touyz RM. Reactive oxygen species, vascular oxidative stress, and redox signaling in hypertension: what is the clinical significance? Hypertension. 2004 Sep;44(3):248-52.

[53] Touyz RM. Reactive oxygen species, vascular oxidative stress, and redox signaling in hypertension: what is the clinical significance? Hypertension. 2004 Sep;44(3):248-52.

[54] Harrison DG, Gongora MC. Oxidative stress and hypertension. Med Clin North Am. 2009 May;93(3):621-35.

Escobales N, Crespo MJ. Oxidative-nitrosative stress in hypertension. Curr Vasc Pharmacol. 2005 Jul;3(3):231-46.

[55] Escobales N, Crespo MJ. Oxidative-nitrosative stress in hypertension. Curr Vasc Pharmacol. 2005 Jul;3(3):231-46.

Paravicini TM, Touyz RM. NADPH oxidases, reactive oxygen species, and hypertension: clinical implications and therapeutic possibilities. Diabetes Care. 2008 Feb;31 Suppl 2:S170-80.

[56] Escobales N, Crespo MJ. Oxidative-nitrosative stress in hypertension. Curr Vasc Pharmacol. 2005 Jul;3(3):231-46.

[57] Peterson JR, Sharma RV, Davisson RL. Reactive oxygen species in the neuropathogenesis of hypertension. Curr Hypertens Rep. 2006 Jun;8(3):232-41.

[58] Morgan L, Broughton Pipkin F, Kalsheker N. Angiotensinogen: molecular biology, biochemistry and physiology. Int J Biochem Cell Biol. 1996 Nov;28(11):1211-22.

[59] Zhou A, Carrell RW, Murphy MP, et al. A redox switch in angiotensinogen modulates angiotensin release. Nature. 2010 Nov 4;468(7320):108-11.

[60] Zhou A, Carrell RW, Murphy MP, et al. A redox switch in angiotensinogen modulates angiotensin release. Nature. 2010 Nov 4;468(7320):108-11.

Morgan L, Broughton Pipkin F, Kalsheker N. Angiotensinogen: molecular biology, biochemistry and physiology. Int J Biochem Cell Biol. 1996 Nov;28(11):1211-22.

[61] Morgan L, Broughton Pipkin F, Kalsheker N. Angiotensinogen: molecular biology, biochemistry and physiology. Int J Biochem Cell Biol. 1996 Nov;28(11):1211-22.

[62] Zhou A, Carrell RW, Murphy MP, et al. A redox switch in angiotensinogen modulates angiotensin release. Nature. 2010 Nov 4;468(7320):108-11.

[63] FitzGerald RJ, Murray BA, Walsh DJ. Hypotensive peptides from milk proteins. J Nutr. 2004 Apr;134(4):980S-8S.

[64] Escobales N, Crespo MJ. Oxidative-nitrosative stress in hypertension. Curr Vasc Pharmacol. 2005 Jul;3(3):231-46.

Ήταν αυτό το άρθρο ενδιαφέρον για εσάς; Yes (0) No(0)