Lepiężnik zapobiega migrenowym bólom głowy

Każdego roku prawie milion osób w Stanach Zjednoczonych zgłasza się do przychodni czy szpitala szukając pomocy w pozbyciu się silnych migrenowych bólów głowy.¹ Pomimo dostępności silnych leków i specjalistycznych klinik specjalizujących się w leczeniu migreny, silne migrenowe bóle głowy wciąż jednak pozostają nierozwiązanym problemem medycznym dla milionów ludzi.

Dla większości ludzi walka z migreną to ciągła seria prób i błędów przy użyciu różnych leków i terapii redukujących stres. Jednak w niektórych przypadkach, to właśnie leki stosowane w leczeniu migreny mogą w wywoływać przewlekłą migrenę.² Niepokojące badania wykazały nawet, że osoby cierpiące na określony typ migreny są narażone na zagrażające życiu choroby układu krążenia.³

Problem jest bardzo poważny, dlatego też pilnie potrzebne są alternatywne metody leczenia migreny. Badania kliniczne przeprowadzone w Niemczech pozytywnie potwierdziły, że ekstrakt ziołowy z lepiężnika (Petasites hybridus) zastosowany u osób cierpiących na migrenę przewlekłą, może zmniejszyć częstotliwość migrenowych bólów głowy nawet o 50%.^4-7 Niestety, wielu Amerykanów wciąż nie wie o istnieniu tego wyjątkowego ekstraktu, który okazał się równie skuteczny w zapobieganiu migrenie, jak wiele leków na receptę, przy znacznie mniejszych skutkach ubocznych.

Migreny a bóle głowy

Migreny różnią się od codziennych bólów głowy, takich jak na przykład napięciowe bóle głowy. Migrenowe bóle głowy są bardziej intensywne, a czas ich trwania może być różny od zwykłych bólów głowy. „Typowy migrenowy ból głowy jest bólem pulsującym” - zauważa Jasvinder Chawla, MBBS, MD, adiunkt neurologii na Loyola University of Chicago. Ból zwykle zaczyna się po jednej stronie głowy, staje się bardziej uogólniony i zwykle trwa od kilku godzin do dnia, dodaje dr Chawla. Natężenie bólu może być umiarkowane do silnego i nasilać się w wyniku aktywności fizycznej.⁸

Epizodom migreny często towarzyszą zawroty głowy, nudności i wymioty. Występuje także nadwrażliwość na światło i tak zwana „aura”. Objawy takie występują nawet na godzinę przed pojawieniem się migrenowego bólu głowy.⁹ Przy objawach tych, pacjenci widzą migające światła, jasne punkty, martwe punkty itp.^10-12 Nawet przy braku aury, u wielu osób cierpiących na migrenę występują objawy prodromalne lub okres wstępny, w którym zaobserwować można uczucie uniesienia lub pobudzenia, wzmożony apetyt na słodycze, wzmożone pragnienie, senność, drażliwość lub depresję. Wszystkie te symptomy stanowią ostrzeżenie, że za chwilę pojawi się migrenowy ból głowy.¹¹

Co wywołuje migrenę?

Migreny mogą być wywoływane przez stres, napięcie nerwowe, niepokój oraz niewystarczającą ilość jedzenia lub niedobór snu. Intensywne bodźce czuciowe, takie jak jasne światła, głośny hałas, dym papierosowy i silne zapachy również mogą wywołać migrenę u osób bardziej wrażliwych. Ponadto określone produkty spożywcze, takie jak czekolada, sery dojrzewające, wino, piwo, kofeina i glutaminian sodu także mogą wywołać migrenę. Migreny mogą być również wywoływane przez wahania poziomu estrogenu, dlatego też u kobiet mogą wystąpić epizody migrenowe bezpośrednio przed miesiączką lub po rozpoczęciu stosowania doustnych środków antykoncepcyjnych czy konwencjonalnej - nie bioidentycznej - hormonalnej terapii zastępczej.^11,12

Badania wykazują, że nieprawidłowe zmiany elektryczne w mózgu mogą wywoływać migrenę. Zmiany te mogą być związane z niskim poziomem magnezu i wysokim poziomem wapnia i glutaminianu.¹³ Występuje fala wzbudzenia neuronów, po której następuje fala depresji w zjawisku znanym jako rozszerzająca się depresja korowa. Te zmiany w aktywności elektrycznej przechodzącej przez komórki nerwowe stymulują uwalnianie peptydów i innych substancji prozapalnych, które następnie podrażniają nerwy powodując ból, szczególnie w układzie trójdzielnym, który przekazuje informacje sensoryczne do twarzy i dużej części głowy.^8,13

Nie wiadomo, dlaczego niektóre osoby są bardziej podatne na migrenę niż inne, ale naukowcy uważają, że czynniki genetyczne odgrywają tu dużą rolę. Jeśli oboje rodzice cierpieli na migrenę, to ryzyko że również ich dziecko będzie miało migrenę jest dwa razy większe.¹¹

Nadużywanie środków przeciwbólowych może prowadzić do przewlekłych bólów głowy

Kiedy pojawia się migrena, konwencjonalni lekarze często zalecają niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), takie jak ibuprofen lub aspiryna. Kiedy te dostępne bez recepty środki nie wystarczają, lekarze często przepisują leki, takie jak Imitrex®. Te leki nie są wolne od ryzyka. Częste działania niepożądane obejmują nudności, zawroty głowy, osłabienie mięśni, a nawet nieznacznie podwyższone ryzyko udaru lub zawału serca.11 Senność i przyspieszone tętno są często zgłaszane w przypadku leków podobnych do Imitrex®. Nawet 40% osób doświadcza nawrotu bólu głowy w ciągu 24 godziny po zażyciu takich leków.¹⁴

Pomimo, że leki na receptę mogą złagodzić ostry migrenowy ból głowy, to ich nadmierne stosowanie (ogólnie uważane za regularne, więcej niż dwa do trzech dni w tygodniu) może zwiększać podatność na przewlekłe bóle głowy. Rezultatem jest zacieśniająca się spirala uzależnienia od leków przeciwbólowych.^2,9 W tej sytuacji zarówno leki przepisywane na receptę, jak i substancje pochodzenia naturalnego - mogą odgrywać ważną rolę w przerywaniu tego błędnego koła.

Lepiężnik zapewnia ulgę w alergii - bez skutków ubocznych występujących przy stosowaniu leków przeciwhistaminowych.

Wyciąg z lepiężnika ma szerokie spektrum działania, które może pomóc złagodzić katar sienny i alergie - bez uciążliwych skutków ubocznych występujących przy stosowaniu konwencjonalnych leków przeciwalergicznych. Pomimo, że leki przeciwhistaminowe nowej generacji, takie jak Zyrtec® i Allegra®, są mniej skłonne do wywoływania skutków ubocznych niż leki starszej generacji (na przykład Benadryl®), które powodowały senność, suchość w ustach, zawroty głowy i inne objawy niepożądane, to wiele osób nadal uważa, że nawet najnowsze leki przeciwhistaminowe powodują uczucie splątania, senność czy zmęczenie.²⁷ Lepiężnik może być wspaniałą alternatywą dla osób, które chcą zachować czujność i koncentrację, jednocześnie zmniejszając dokuczliwe objawy alergii.¹⁷

Leki na receptę stosowane w leczeniu migreny

Dostępna jest szeroka gama leków przeciw migrenie dostępnych na receptę, w tym leków przeciwdepresyjnych, takich jak amitryptylina, beta-bloker (propranolol) oraz leki przeciwdrgawkowe, takie jak sól sodowa diwalproeksu. Leki te nie zawsze są jednak skuteczne. Mogą one również powodować nieprzyjemne skutki uboczne. Amitryptylina może powodować wzrost wagi, propranolol może powodować zmęczenie, sól sodowa diwalproeksu może natomiast zwiększać ryzyko pojawienia się wad wrodzonych u kobiet w wieku rozrodczym (grupy najbardziej narażonej na migrenę).¹⁵

Ponadto lekarze często stosują metodę prób i błędów, aby znaleźć taki lek, który jest dobrze tolerowany i skuteczny. Proces ten może jednak trwać miesiące, a nawet lata. Bardzo potrzebne jest bezpieczniejsze i lepsze podejście do zapobiegania migrenie.

Naturalna alternatywa: lepiężnik

Badania wykazują, że standaryzowany ekstrakt z lepiężnika (Petasites hybridus) jest silnym środkiem zapobiegającym migrenie.^4,16 Lepiężnik jest używany od ponad 2000 lat w leczeniu szeregu schorzeń, od zaburzeń żołądkowych po alergie.^16-19 Specjalistyczny ekstrakt z korzenia lepiężnika od roku 1988 dostępny jest w Niemczech jako lek na receptę. Ponad pół miliona obywateli Niemiec stosowało ten niezwykły ekstrakt roślinny jako środek zapobiegający migrenie oraz w przypadku alergii.¹⁸ Dobrą wiadomością jest to, że standaryzowany wyciąg z lepiężnika jest teraz również łatwo dostępny w USA i innych krajach jako suplement diety.

Przeciwmigrenowe właściwości lepiężnika wynikają prawdopodobnie z jego przeciwzapalnego i spazmolitycznego działania.¹⁷ Lepiężnik zawiera bowiem aktywne składniki znane jako izopetazyna, oksopetazyna i petazyna. Składniki te wywołują zwiotczenie mięśni gładkich, szczególnie w ścianach naczyń krwionośnych mózgu. Badania wykazują, że petazyna hamuje prozapalny enzym lipoksygenazy (LOX), podczas gdy zarówno petazyna, jak i izopetazyna wywierają bardzo silne działanie przeciwzapalne poprzez hamowanie syntezy leukotrienów.

Wykazano również, że ekstrakt Lepiężnika hamuje aktywność cyklooksygenazy-2 (COX-2), łagodząc ból i stany zapalne. Ponadto lepiężnik zmniejsza wewnątrzkomórkowe stężenie wapnia, równoważąc w ten sposób zwężenie naczyń wywołane przez wapń, co pomaga wyjaśnić działanie przeciwzapalne i spazmolityczne lepiężnika.¹⁹

Zapobieganie migrenie za pomocą lepiężnika: Dowody

Najwcześniejsze dowody korzystnego działania Lepiężnika w zapobieganiu migrenom pochodzą z niewielkiego badania przeprowadzonego w Niemczech z udziałem 60 osób. Z 60 osób biorących udział w badaniu, grupa 33 osób przyjmowała dwa razy dziennie 50 mg standaryzowanego ekstraktu lepiężnika, a pozostali otrzymywali placebo.¹⁶

Na początku badania uczestnicy cierpieli średnio na 3,3 migreny miesięcznie. Po czterech tygodniach leczenia ci, którzy otrzymywali lepiężnik, mieli średnio zaledwie 1,8 migren miesięcznie. Po ośmiu tygodniach stosowania lepiężnika cierpieli tylko na 1,3 migreny miesięcznie - spadek o 61%. Po 12 tygodniach osoby przyjmujące lepiężnik zgłaszały średnio 1,7 ataków migreny miesięcznie, co oznacza spadek o 49%. Całkowita liczba dni z bólem głowy w miesiącu spadła z 3,4 do 1,7 dnia pod koniec badania.¹⁶

W innym badaniu naukowcy podzielili 245 pacjentów na trzy grupy, które otrzymały: 75 mg ekstraktu z lepiężnika dwa razy dziennie, 50 mg ekstraktu z lepiężnika dwa razy i na grupę placebo.4 Pod koniec czteromiesięcznego okresu leczenia pacjenci przyjmujący 50 mg ekstraktu Lepiężnika doświadczyli niewielkiego zmniejszenia częstotliwości migreny w porównaniu do użytkowników placebo. Wśród osób przyjmujących dawkę 75 mg ponad dwie trzecie zgłosiło, że częstość ataków migreny zmniejszyła się o co najmniej 50%.⁴

Efekty uzyskane u osób przyjmujących dwa razy dziennie 50-75 mg standaryzowanego ekstraktu z lepiężnika są porównywalne z efektami stosowania leków na receptę zapobiegających migrenie. Dodatkową zaletą lepiężnika jest brak skutków ubocznych, które niestety występują przy stosowaniu konwencjonalnych leków.^4,16

Zapobieganie migrenom u dzieci

Migrena jest poważnym schorzeniem nie tylko u dorosłych - ta osłabiająca choroba również może mieć negatywny wpływ na zdrowie dzieci. Szacuje się, że 10% dzieci w wieku szkolnym cierpi na migrenę, a połowa wszystkich osób cierpiących na migrenę doświadcza pierwszego ataku przed 12. rokiem życia. Migrena dotyka w równym stopniu, przed okresem dojrzewania chłopców i dziewczynki.  Migrena dotyka jednak znacznie częściej dziewczęta w okresie dojrzewania.⁹

Migreny dziecięce są często pomijane, ponieważ dają objawy inne niż migrena dorosłych. Ból głowy jest zwykle mniej wyraźny w migrenie dziecięcej w porównaniu z innymi objawami, takimi jak nudności, wymioty, ból brzucha i zawroty głowy. Niektóre migreny dziecięce mogą wręcz występować bez bólu głowy.⁹

Na szczęście wyciąg z lepiężnika wykazuje imponujące działanie zapobiegające migrenie zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. W wieloośrodkowym, prospektywnym, otwartym badaniu oceniano zapobiegające migrenie działanie ekstraktu z lepiężnika u 108 dzieci i młodzieży w wieku od 6 do 17 lat, które cierpiały na migreny przez co najmniej rok przed rozpoczęciem badania.⁷

Uczestnicy badania otrzymywali 50-150 mg standaryzowanego ekstraktu lepiężnika, w zależności od wieku, przez cztery miesiące. Aż 77% stwierdziło, że częstotliwość ataków migreny zmniejszyła się o co najmniej 50%. U tych, którzy zaobserwowali korzystny wpływ lepiężnika, częstotliwość ataków została zmniejszona o 63%. Ponadto lepiężnik był również dobrze tolerowany.⁷

Ostatnio przeprowadzone badania wykazały, że również muzykoterapia jest skuteczna w zapobieganiu migrenie u dzieci i że ta terapia relaksacyjna może uzupełniać korzystne działanie lepiężnika w powstrzymywaniu migreny.²⁰

Dodatkowe sposoby zapobiegania migrenowym bólom głowy

Inne terapie żywieniowe mogą wspomagać lecznicze działanie lepiężnika w celu zapobiegania migrenowym bólom głowy. Do najlepiej zbadanych i najbardziej obiecujących z nich należy ryboflawina (witamina B2) i imbir.

Ryboflawina to witamina B2, która ma kluczowe znaczenie dla mitochondrialnej produkcji energii. Naukowcy odkryli, że pacjenci cierpiący na migrenę, pomiędzy kolejnymi atakami migreny, wyczerpali mitochondrialne rezerwy energii. ²¹Ryboflawina pomaga zwiększyć produkcję energii neuronalnej i wykazano, że jest skuteczna w leczeniu migreny.^21,22

Randomizowane badanie z udziałem 55 osób cierpiących na migrenę wykazało, że osoby, które spożywały 400 mg ryboflawiny dziennie przez trzy miesiące, doświadczyły radykalnego zmniejszenia migrenowych bólów głowy. Prawie 60% osób, które otrzymały ryboflawinę, zauważyło 50% lub większe zmniejszenie liczby migren miesięcznie.²²

Odkrycia te zostały potwierdzone w innym badaniu z udziałem 23 uczestników. Wykazano, że suplementacja 400 mg ryboflawiny dziennie zmniejszyła częstotliwość bólu głowy o 50% po trzech miesiącach stosowania, a efekt ten utrzymywał się także po sześciu miesiącach. Dzięki ryboflawinie uczestnicy mogli również ograniczyć stosowanie leków na receptę stosowanych do leczenia migreny.²³

Imbir od dawna jest ceniony ze względu na jego zdolność do zwalczania stanów zapalnych, nudności i bólu. Imbir jest więc idealny do zwalczania wielu objawów migreny - od bólu głowy po wymioty²⁴. Co ważne, imbir działa skutecznie zarówno w łagodzeniu ostrych objawów, a także w ich zapobieganiu.²⁴

Naukowcy odkryli, że imbir działa poprzez liczne mechanizmy zwalczające stan zapalny i ból. Imbir hamuje prozapalne szlaki cyklooksygenazy (COX) i lipoksygenazy (LOX), które mogą przyczyniać się do ostrego i nawracającego bólu. ²⁴ Właściwości te doprowadziły naukowców do wniosku, że „imbir może wywierać hamujące i profilaktyczne działanie w migrenie bez żadnych skutków ubocznych”. ²⁵

Lepiężnik - bezpieczeństwo stosowania

Korzeń lepiężnika nigdy nie powinien być spożywany bezpośrednio, ponieważ zawiera on związki zwane alkaloidami pirolizydynowymi, które mogą mieć działanie hepatotoksyczne i rakotwórcze.¹⁷

Ekstrakty przygotowane do spożycia są przetwarzane w celu usunięcia tych szkodliwych alkaloidów. Niezależna ocena danych zebranych z różnych badań wykazała, że komercyjnie wprowadzony na rynek ekstrakt z korzenia lepiężnika jest całkowicie bezpieczny do spożycia26. Od momentu wprowadzenia do użytku w roku 1988, standaryzowany wyciąg z lepiężnika był używany przez ponad pół miliona obywateli Niemiec. Ekstrakt jest bezpieczny w stosowaniu i wykazuje bardzo korzystne działanie lecznicze.¹⁸

Dawka 50-75 mg standaryzowanego ekstraktu lepiężnika stosowana dwa razy dziennie przez okres do czterech miesięcy wykazała skuteczność w zapobieganiu migrenowym bólom głowy. 17 Dawkę 50 mg podawaną dwa razy dziennie stosowano natomiast w leczeniu alergicznego nieżytu nosa.¹⁷

W literaturze naukowej nie odnotowano przypadków przedawkowania lepiężnika.¹⁷ Jednak, osoby ze zdiagnozowaną alergią na rośliny z rodziny Asteraceae, takie jak ambrozja lub stokrotka, powinny stosować lepiężnik tylko pod kontrolą lekarza.

Wnioski

Osoby z migrenowymi bólami głowy w wywiadzie mają teraz skuteczną, sprawdzoną klinicznie alternatywę dla ryzykownych, kosztownych leków. Wyciąg z lepiężnika, szeroko stosowany w Europie w celu zminimalizowania wyniszczających migrenowych bólów głowy, w połączeniu z ryboflawiną i imbirem, może pomóc uwolnić się od wycieńczających, nawracających migren.

Materiał wykorzystany za zgodą Life Extension. Wszelkie prawa zastrzeżone.